Yangın ve Güvenlik Dergisi 230. Sayı (Nisan 2022)

36 YANGIN ve GÜVENLİK • Nisan / 2022 MAKALE Araç Yangınlarının Yol Güvenliği Üzerine Etkileri 1. GIRIŞ A raç parçaları arızalandığında ve yangınlara ve hatta patlamalara neden olduğunda, sonuç mal kaybı, hatta can kaybı olabilir. Müfettişler ve uzmanlar, araç yangınlarının temel neden- lerini bulabilir. Mekanik arıza, elektrik arızası veya kundakçılık nedeniyle olsun, sonuçlar aynıdır; geniş çaplı hasar ve olası bedensel zarar veya ölüm. Yangın her yıl dünyanın her yerinde birçok insanı öldürmekte- dir. Bu makale, ABD ve Slovak Cumhuriyeti'ndeki araba yangınlarının istatistikleri arasında bir karşılaştırmadır. Diyagramlar, araç yangınlarının sayısını ve nüfus oranla- rına göre ölüm sayılarını göstermektedir.Yangına neden olan kazalar nispeten az olmakla birlikte, motorlu araç kazalarındaki yangınlar uzun zamandır ilgi ve endişe konusu olmuştur. Doğası gereği, yangın meydana gelmesi motorlu araç kazalarında yaralanma riskini önemli ölçüde artırabilir. Yarattığı tehlike ve yayılma hızı nedeniyle, çar- pışma sonucu yangının meydana gelmesi riskini azaltmaya çalışmak, bir yangın başladıktan sonra olası kurtarma çabalarına güvenmenin yerine tercih edilmesi çok açıktır NHTSA (National Highway Traffic Safety Association_ Ulusal Karayolu Trafiği Güvenliği İdaresi (2019)). Günümüzde araçlar geçmiştekilere göre daha uzun kullanım ömrüne sahiptir. Federal Otoyollar İdaresine göre (Federal Highway Administration (FHWA)), 2017 yılında ABD’de ailelere ait 223 milyon araç bulunmaktaydı ve bir aile aracı ortalama 10,3 yaşındaydı. O yıllar için Avrupa ortalaması 10,9 yıldı. Slovak Cumhuriyetinde ortalama araç yaşı 14’dür, McGuckin (2017). 2. SLOVAK CUMHURIYETI İSTATISTIKLERI Otomobillerin ve diğer araçların yapılan ilave ve daha derinlemesine yangın testleri, bu yangınların nasıl ortaya çıktığına dair bilgimizi artırabilir. Bu ayrıntılı bilgi, mühen- dislere otomobil yangınlarında ölüm sorununa çözümler geliştirme bilgisi verebilir. Çoğu araç kategorisinde, yangın ölümleri hayatta kalabilen bir çarpışmanın ardından mey- dana gelir. Bu oran Slovakya'da, bu tür yangın ölümlerinin tüm yangın ölümlerinin büyük bir yüzdesini oluşturduğu diğer ülkelerdeki kadar yüksek değildir. İtfaiye ekipleri, 2019 yılında Slovak Cumhuriyeti'nde yaklaşık 976 araç yangınına müdahale etmiştir. Bu yangınlar 1 kişinin ölü- müne, 12 yaralanmaya ve 4.183.225 Euro doğrudan maddi hasara neden olmuştur. Araç yangınları, bildirilen 9 602 yangının %10,16'sını oluşturmuştur. Aşağıdaki grafik son on yılın istatistiklerini göstermektedir. Karayolları araç yangınları diğer yangın türlerine göre daha az sıklıkta görülür, ancak araç yangınlarının ölümle sonuçlanma olasılığı daha yüksektir. Bu yangınların çoğu motor, aktarma organları veya tekerlek bölgelerindeki problemlerle başlar. Ayrıca yangın hatalı bir tasarım veya NIKOLETA CSÁPAIOVÁA Žilina Üniversitesi, Güvenlik Mühendisliği Fakültesi , Yangın mühendisliği Bölümü / Slovakya Şekil 1. Son 10 yılda Slovak Cumhuriyetinde meydana gelen araç yangınları (PTEÚ - Slovak Cumhuriyeti Yangın Tekniği ve Uzmanlığı Enstitüsü, 2020). Şekil 2. Son 10 yılda Slovak Cumhuriyetinde meydana gelen araç yangınlarında ölü ve yaralı sayıları (PTEÚ _ Slovak Cumhuriyeti Yangın Tekniği ve Uzmanlığı Enstitüsü, 2020).