Yangın ve Güvenlik Dergisi 222. Sayı (Nisan 2021)

Yangın ve Güvenlik / Nisan 2021 19 yanginguvenlik.com.tr önemli parametreleri uygulamanızı sağlar [6]. Bu makale bir oda yangınında hesaplamalı akışkan di- namikleri (Computational Fluid Dynamics (CFD)) yangın modeli ile uygulanan FDS programını kullanarak cephe ısı yalıtım sisteminin yanmasının FDS simülasyonu sonuçlarını göstermektedir [7]. Hesaplamalı akışkan dinamikleri meto- du gaz dinamiği bilgisayar kullanılarak işlem yapılan alan- daki akışlarının yapısı hakkında herhangi bir sadeleştirme kabulleri içermez ve bu nedenle esas olarak herhangi bir ge- ometrik şekil için düşünülen her yangın gelişme senaryosu için uygulanabilir. 2. SON ÇALIŞMALARIN VE YAYINLARIN ANALIZI Cephe yalıtım sistemleri kullanılması bina kabuğunun ısıl performansını artırır, enerji verimliliği sağlar, binanın ve yapıların mimari estetik görünüşünü zenginleştirir ancak bütün bunların yanında bu tarz cisimlerin yangın riskleri de artar. Yerli yabancı birçok araştırmacı menteşeli havalandır- malı sistemler dâhil cephe sistemlerinin yangın emniyeti so- runları üzerimde araştırma ile meşgul olmaktadır. [8-15] arası yayınlar ortaya çıkan gerçekler ışında bu özellikteki binaların hale bir çözüm bulunmamış problemle- rinden, modern mimari ve tasarım çözümlerine ait yangın düzenlemelerindeki eksikliklerden bahsetmektedir. G.Jensen [8] numaralı yayında yangının yayılması için havalandırmalı cephelerin testleri için Avrupa ve Amerikan standartlarını gözden geçirmiş ve Avrupa Standardı ASTM E2912-17’ye dayanan [9] delikli ve sürekli yangın bariyerle- rini karşılaştırmıştır. [10] numaralı çalışmanın amacı üç katlı bir binada tam ölçekli aleve tepki testleri sırasında alev yayılmasının ma- tematiksel modelini geliştirmek; binanın ayrı birimlerindeki yangın modları sıcaklıklarına ait parametrelerin doğruluk ve güvenirliklerini araştırmaktır. Yangın Dinamikleri Simülasyon programı için bir kullanıcı ara yüz programı olan PyroSim bilgisayar sistemi yangın altındaki bina birimlerine ait mo- dellerdeki sıcaklıkları hesaplamak için kullanılmıştır. Üç katlı bir binadaki yangında bina birimlerinin tam ölçekli testleri- nin modellenmesi için bilgisayar gaz-hidrodinamiği metot- larını kullanarak nümerik bir deney uygulanmıştır. (11) numaralı makalede cephe sistemlerinin yüzeyindeki yangının yayılmasının bilgisayar simülasyonu için FDS yazılı- mı kullanılmasıyla hedeflenen çalışmalar ve deneysel ve nü- merik verilerin analizi yapılmıştır. Yangın dinamiklerinin bil- gisayar simülasyonu nümerik araç FDS kullanarak yapılmış ve elde edilen nümerik sonuçlar konut binalarında yangının gerçek koşullarını yazılım kullanarak oluşturma imkânını test etmek için deneysel verilerle karşılaştırılmıştır. [12, 13] yayınları cephe sistemleri yangın emniyeti çö- zümlenmemiş sorunlarını ve yangın yönetmeliklerinin uyuş- mazlıklarını ve modern mimari tasarımları incelemektedir. Yayın [14] ekstrüde polistren (XPS) ve poliüretan gibi yalıtım malzemeleri yüzeyleri ile alevlerin yayılması simülas- yonunun sonuçlarını elde etmiştir. Alev yüksekliğinin ısı da- ğılımının bir fonksiyonu olarak kaydedildiği yerlerde yanma yoğunluğu analizi için ısı dağılımı oranı kaydedilmiş, alevin yüksekliğiyle toplan ısı akısı arasındaki karşılıklı ilişki ince- lenmiştir. [15] nolu yayında Kumm M., Söderström J. ve A. Lönner- mark yangınla mücadele ekiplerinin binaların EPS köpükten yapılmış cephelerindeki yangınları söndürürken karşılaştık- ları problemlerin analizini yapmıştır. Yazarlar EPS’nin özel- liklerini ve katı atık doldurma sahalarında yapılan yangın testlerinin sonuçlarını incelemiştir. Ev cephesi yangınında insanların güvenle tahliye olmalarını etkileyebilen veya sınır- layabilen tehditler ortaya koyulmuştur. [16] nolu yayında ısı yalıtımı yapan ekstrüde polsitren (XPS) ve poliüretan köpük yüzeyi ile alevin yayılması üzerin- de çalışılmıştır. Deney sırasında, alev yayılmasında meyda- na gelen çeşitli durumları izlenmiş ve ısının açığa çıkış oranı incelenen örneklerin yanma yoğunluğunu analiz etmek için kullanılmıştır. Isının açığa çıkış oranının (Heat Release Rate (HRR)) bir fonksiyonu olarak alev yüksekliği ve bunun ya- nında alev yüksekliği ve toplam ısı akısı arasındaki ilişki su- nulmuştur. Bu çalışmanın esas amacı alevi yayan alçı sıva ısı yalıtımlı cephesi olan dış duvar yapısının yangın test parametresini FDS simülasyonuyla belirlemek, yangın testlerinin gerçek koşulları tam olarak tekrarlamak ve geliştirilen modeli elde edilen verileri deneysel sonuçlarla karşılaştırarak doğrula- maktır. 3. METOTLAR Alevin yayılması için tam ölçekli testler cephesi ısı yalı- tımlı ve son kat ısı yalıtım malzemesi olarak şişirilmiş polist- ren malzemeden yapılmış tabakalar kullanılarak uygulanmış bir dış duvar yapısı üzerinde yapılmıştır. Testler [17] referansında belirtildiği şekilde yapılmıştır. Test metodunun esası cephe ısı yalıtım sistemindeki hasarın büyüklüğünün ve iki katlı ve zemin katının yerden yüksekliği 5,6 m olan binanın (Şekil 1) ısı yalıtım ve son kat malzemesi uygulanan bölümünün içindeki sıcaklık yükselmesinin belir- lenmesinde yatmaktadır. Bölümün (zemin kat-ateş odacığı) sıcaklık-zaman eğrisi referans [18]’e göre standart hale ge- tirilmiş standart sıcaklık/zaman eğrisine yakın olarak oluş- turulmuştur.