Yangın ve Güvenlik Dergisi 217. Sayı (Eylül 2020)

28 Yangın ve Güvenlik / Eylül 2020 yanginguvenlik.com.tr makalede [24] ısı çıkış oranını tahmin etmek için kullanılmıştır ve makalede ısı çıkış oranının azalan sıcak gaz tabakası ile etkilendiğine veya nasıl etkilendiğini gösterecek herhangi bir çalışma görülmemektedir. Yetersiz havalanma etkisin- deki yangınların modellemesi zordur ve sınırlı havalanma çok zonlu Modelde gösterilmemiştir. Bu büyük olasılıkla bu çalışmadaki model ve deneysel sonuçlar arasındaki daha büyük farkı açıklamaktadır. Çok zonlu Model YDS’den çok daha basittir ve çok daha sınırlı alan kullanır. Örneğin, zon içindeki olayların çözünür- lüğünün daha iyi olması zon içindeki engellerin ayrıntılarla modele dâhil edilmesini zorlaştırır. Gazların akışını meydana getiren türbülans ve duman bulutunun modellemesi yoktur, bu ampirik (tecrübeye dayanan) duman bulutu modeline göre yapılır. Buna rağmen, modelin faydaları vardır. Esas faydası bu makalede kullanılan olaylar gibi senaryoların simülasyonlarının 1-2 dakika içinde yapılmasıdır. Bu masaüstü bir bilgisayarda benzer bir YDS simülasyonunun yapılmasının zaman olarak %0.1’i kadardır. Hesaplamalı Akışkan Dinamiği simülasyonları için hesaplama zamanı büyük olasılıkla artan bilgisayar kapasitesiyle azalacak ve bu da çok zonlu Model gibi daha hızlı fakat daha az hassas araçlara olan ihtiyacı azaltacaktır. Buna rağmen, çoklu zon konsepti hâlâ bir değer olarak kabul edilebilecek şekilde, özellikle geniş alanlar için yapılan yangın emniyeti analizleri için, çok daha hızlıdır. Yangın risk analizlerine olan girdiler gibi çoklu simülasyonlar için olası artan talep, bu tip modellemeyi daha ilgi çekici hale getirebilir. Bu çalışmada kullanılan test verilerinin deneysel belir- sizliğinin herhangi bir ayrıntılı değerlendirmesinin yapılması hakkında sınırlı bilgiler olması modelin belirsizliğini değerlen- dirmeyi zorlaştırmaktadır. Buna rağmen, BE#3 testleri çalış- masında sıcak gaz tabakası sıcaklık yükselmesinin göreceli olarak artan belirsizliği önceki çalışmada %12 olarak tahmin edilmiştir [22] ve YDS’nün bu belirsizlikte tahminler yapabi- leceği de görülmüştür. Diğer yangın modellerinde yapılmakta olduğu gibi, çok zonlu Modelin hassasiyetini daha da artırmak için ilave çalışmalara ihtiyaç vardır. 6. SONUÇLAR Deneysel veriler ve YDS ile yapılan simülasyonlar bu makalede çok zonlu Modeli geniş alanlarda değerlendirmek için kullanılmıştır. Sonuçlar çok zonlu Modelin gaz sıcaklılarını iki iyi havalandırılmış alanda Akışkan Dinamiği Simülatörü sonuçlarının %5’i ve deneysel sonuçların %10’u içinde tah- min ettiğini göstermiştir. Üçüncü çalışmada modelleme ve deneysel veriler arasında bir uyuşmazlık bulunmaktadır ve bunun esas nedeni büyük olasılıkla deneysel testteki yeter- siz havalandırmadır. Sonuçlar umut vericidir ve çok zonlu Model için bir gelecek olabilir; ancak, modelin hassaslığını ve sınırlamalarını daha iyi hale getirmek için ilave çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. KAYNAKLAR [1] K. Kawagoe, Fire Behavior in Rooms, Report no. 27, Building Research Institute, Tokyo, Japan, 1958. [2] En 1991-1-2, Eurocode 1: Actions on Structures - Part 1-2: General Actions - Actions on Structures Exposed to Fire, European Committee for Standardization, 2002. [3] ISO, Fire safety engineering - Guidance for use of fire zone models, ISO/TS 13447: 2013(E), 2013. [4] J.L. Torero, A.H. Majdalani, C. Abecassis-Empis, A. Cowlard, Revisiting the compartment fire, Fire Saf. Sci. 11 (2014) 28–45, https://doi.org/10.3801/IAFSS. FSS.11-28. [5] J. Stern-Gottfried, G. Rein, Travelling fires for structural design—part II: design methodology, Fire Saf. J. 54 (2012) 96–112, https://doi.org/10.1016/j. firesaf.2012.06.011. [6] G. Rein, X. Zhang, P. Williams, B. Hume, A. Heise, A. Jowsey, B. Lane, J.L. Torero, Multi-storey fire analysis for high-rise buildings, in: 11th International Interflam, London, UK, 2007. [7] R.L. Alpert, Turbulent ceiling-jet induced by large- scale fires, Combust. Sci. Technol. 11 (1975) 197–213, https://doi.org/10.1080/00102207508946699. [8] X. Dai, S. Welch, A. Usmani, A critical review of “travelling fire” scenarios for performance-based structural engineering, Fire Saf. J. 91 (2017) 68–578, https:// doi.org/10.1016/j.firesaf.2017.04.001. [9] W. Bong, Limitations of Zone Models and CFD Models for Natural Smoke Filling in Large Spaces, University of Canterbury, New Zeeland, 2012. [10] K. Suzuki, K. Harada, T. Tanaka, A multi-layer zone model for predicting fire behavior in A single room, Fire Saf. Sci. 7 (2002) 851–862, https://doi.org/ 10.3801/IAFSS.FSS.7-851. [11] K. Suzuki, K. Harada, T. Tanaka, H. Yoshida, An application of a multi-layer zone model to a tunnel fire. 6th Asia-Oceania Symposium on Fire Science and Technology, 2004. [12] R. Peacock, P. Reneke, G. Forney, Consolidated Fire and Smoke Transport (Version 7) Volume 2: User Guide, NIST Technical Note 1889v3, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, MD, MAKALE