Yangın ve Güvenlik Dergisi 209. Sayı (Eylül 2019)

38 Yangın ve Güvenlik / Eylül 2019 yanginguvenlik.com.tr kullanılacak sismik askı halatları için aşağıdaki kriterlerin gerekliliğini vurgulanıyor. • Fitting ve montaj elemanları sismik askı halatının sahip olduğu kopma dayanımından daha yüksek yük dayanı- mına sahip olmalı. • Montajı yapılmış sismik setin kopma dayanımı sismik askı halatının sahip olduğu kopma dayanımından daha yüksek yük dayanımına sahip olmalı. • Montaj sırasında sismik halatın zarar görmesi engellen- meli. • Sismik halatlar kontrol kolaylığı sağlamak amacıyla renk kodlu olmalı. Yanlış uygulama örneği olarak resimdeki (Resim 1) bağ- lantı elemanı örnek verilebilir, sismik askılama uygulamala- rında 3 mm ve 4.5 mm sismik halatlar için verilen bu bağlantı elemanının kendine ait kopma dayanımı 3 mm halat için 114 kg ve 4.5 mm halat için 291 kg’dır. Ancak piyasada yer alan 3 mm sismik halatların ortalama kopma kuvveti ortalama 400 kg, 4.5 mm sismik halatların kopma dayanımı ise orta- lama 1000 kg civarında. Tesisat üzerine gelecek deprem yüklerinin hesaplanmasında kullanılan formüller neticesinde elde edilen değerler ve sismik halat kopma dayanımları göz önünde bulundurularak halat seçimi yapılıyor. Keşiflerde yer alan sismik halat kopma dayanımlarını gözetilerek yapılan uygulamalarda kullanılan yukarıdaki gibi yetersiz bağlantı elemanları yapılan uygulamanın ortaya çıkabilecek deprem yüklerinin çok altında kalmasına ve sismik askılama sistemi- nin çökmesine neden olacak. ASCE 19 ve dolayısıyla NFPA13’e uygun sismik askılama montaj şekli sıkıştırma (swaging) yöntemi olup bu yöntem sayesinde hem sismik halat örgü yapısına zarar verilmemekte hem de halat kopma dayanımı kadar yük dayanımı elde edilmekte (Resim 2). Ne yazık ki ülkemizde sismik askı halatlarının seçimi ihalelerde ve satın alma aşamasında en sona bırakılıyor, standart ve onaylara uygunluk kontrol ediliyor. Ancak sis- mik askılama sistemlerinin yanlış seçimi ve montajı ileride hem yatırımcı hem de taşeron firmalar için büyük sorunlar doğurabilecek potansiyele sahip. Ülkemizin %75’inin birinci derece deprem bölgesi olduğu unutulmamalı ve bu konuda gereken hassasiyet gösterilmeli. Kendinizi ve yatırımlarınızı tehlikeye atmamak adına sismik halat seçiminde yukarıdaki hususlara dikkat edilmeli. n DOĞALGAZ SEKTÖRÜNÜN DERGISI Zenginleşen içeriği ve dağıtım gücüyle alanında lider dergimizde yer alarak mesajlarınızı hedef kitlenize ulaştırabilirsiniz. www.dogalgaz.com.tr TEKNİK Resim 1 Resim 2