Yangın ve Güvenlik Dergisi 200. Sayı (Temmuz-Ağustos 2018)

50 Yangın ve Güvenlik / Temmuz-Ağustos 2018 yanginguvenlik.com.tr Y angınla mücadelede "toksik ikizler" olarak bilinen, Karbonmonoksit CO ve Hidrojen siyanür HCN birlikte, itfaiyeciyi ve yangın kazazedelerini, yangın anında, ani kalp durması ve onlarca yıl sonra ortaya çıkabilecek kanser riski ile karşı karşıya bırakan, ölümcül bir kimyasal bileşim oluşturmaktadırlar. CO ve HCN'nin kombinasyonu, bu ajanlara tek başına maruz kalmaktan çok daha zararlı olduğu için, her bir gazın tek alarm eşiğine göre ölçülmesi yetersiz kalmaktadır. Bu makale günümüz yangınlarının yapısını açıklamakta, CO ve HCN'nin vücut üzerindeki etkilerini incelemekte ve her iki gazın varlığını eş zamanlı ölçerek tehlikeyle ilgili erken uyarı verebilen yeni gaz izleme teknolojisi dahil itfaiyecilerin güvenliği için en iyi uygulamaları anlatmaktadır. ARKA PLAN Yangın dumanından çıkan toksik gazların tehlikesinin fark edilmeye başlandığı 1970'lerden sonra araştırmacılar, bu toksik gazlardan kaynaklı kanser gibi uzun vadeli maruziyet neticesinde oluşan sağlık risklerinin bilincine vararak proje- lerini şekillendirdiler. Geçmişte ev mobilyaları pamuk, yün ve ahşap gibi doğal ürünlerden imal edilirken, 1960'lardan itibaren mobilyalar sentetik materyallerden üretilmeye başlandı. Günümüzde ortalama bir evin veya ofisin içindeki mobilya, halı, yatak örtüleri, kıyafetler, elektronik cihazlar ve yapı malzemelerinin büyük bir çoğunluğu sentetik malzemelerden üretilmektedir. Hem serilen hem de sprey köpük türündeki izolasyon mal- zemeleri, yanma sırasında en yüksek düzeyde HCN ve diğer zehirli maddeler ürettiği bilinen başlıca ürünlerdir. Sentetikler, doğal malzemelerden daha çabuk yandığı ve daha hızlı ani parlamaya neden olduğu için bu ürünler HCN'nin salınmasını da hızlandırmaktadırlar. Alev kayna- ğından gelen radyant ısı, hızla çevresindeki malzemeleri ısıtmaktadır. Tutuşmadan önce malzemelerde, toksik gazı hızla bina içine yayan nicel ayrışma adı verilen bir reaksiyon meydana gelmektadir. Nicel ayrışmanın görüldüğü en önemli trajik örneklerden biri, 2003'te Rhode Island'da Station gece kulübünde ger- çekleşmiştir. Müzik grubunun performansı sırasında tutuşan iki cihaz, yaklaşık 15 saniyede 15 feet mesafeye kadar kıvılcım atan ekzotermik bir reaksiyon oluşturmuştur. Bu kıvılcımlar da sesi seyircilere belli bir seviyede yansıtmak için sahne çevre- sine sarılan, düşük kalitedeki ses bastırma köpük panolarını tutuşturmuştur. İlk alevlerden çıkan sıcaklık arttıkça, köpük panonun termal ayrışması, yüksek miktarda HCN dolu duman “TOKSIK IKIZLER” HAKKINDA BILMENIZ GEREKENLER Drägerwerk AG & Co. KgaA TEKNİK BİLGİ