Yangın ve Güvenlik Dergisi 198. Sayı (Nisan 2018)

Yangın ve Güvenlik / Nisan 2018 59 yanginguvenlik.com.tr Endüstriyel ve ticari alanda pasif korumayı test ederken ISO 834-1 selülozik yangın eğrisi kullanılır. Eğri genel inşa- at malzemelerinin ve içeriklerinin yanma oranını gösterir. Araba yakıt tankları, petrol veya diğer kimyasal tankların yanma riski olan binalarda, yangının gelişmesi daha hızlıdır ve bu gibi durumlarda sıcaklık ISO 834-1eğrisini aşar. Bu du- rumlarda Hidrokarbon eğrisi kullanılmalıdır. Bazen tüneller için pasif korunmanın laboratuvar testlerinde, Hollanda ve Norveç’te yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlara göre başka bir eğri, RWS (Rijkswaterstaat), kullanılır. Bazı araş- tırmalarda Almanya’da bir seri araştırma programına daya- narak geliştirilen, RABT eğrisine (deneysel sıcaklık eğrisi) yapılan atıflar da bulunabilir. Test sırasında, test edilen elemanda bir sıcaklık gelişmesi, beton numunenin içine kalıpta koyulan K tipi termokapıl ve bunun yanında yangına temas eden yüzeyin yanına yerleş- tirilen plaka tipi termokapıllar kullanılarak test edilir. Yüksek sıcaklık şartları genel olarak propan veya sıvı yakıt kullanan brülörle sağlanır. Pasif korumanın testi yapılıyorsa ve yalı- tım kriteri karşılanamıyorsa testi uzun süre devam ettirmeye gerek yoktur. İlave olarak, pasif korumanın etkinliğini belirle- mek için, test tasarlanan amaçların gerektirdiği kadar uzun sürmelidir. Test süresi kabul edilen, standartta tanımlanan [11] ‘R’ direnç değerine: R15, R20, R30, R45, R60, R90, R120, R180, R240, bağlıdır. Burada belirtilen rakamlar yapının yan- gın yükü altında dayanması gereken dakika olarak minimum zaman periyodudur. Sıcaklık [°C] Zaman (Dakika) Şekil 3. Laboratuvar testlerinde kullanılan yangın senaryoları Pasif korunma; eğer belirlenen zaman periyodu sonunda, korunacak yapı yangına maruz kalmamışsa, yangın bu yapıya ulaşmamışsa veya test edilen sistemin yapı elemanının yük taşıma özellikleri istenmeyecek derecede azalmamışsa etkili olarak kabul edilir KAYNAKLAR [1] J. Davidovits, Fire proof geopolymeric cement, Geopoly- mer’99: Second International Conference, 1999. [2] P. Kalifa, G. Chene, C. Galle, High-temperature behaviour of HPC with polypropylene fibres. From spalling to microstru- cture, Cement Concrete Res. 31 (2001) 1487–1499. [3] P. Sullivan, Deterioration and spalling of high strength concrete under fire, Report for UK Health & Safety Executi- ve, City UniversityLondon, 2001. [4] I. Hager, T. Tracz, The impact of the amount and length of fibrillated polypropylene fibres on the properties of HPC exposed to hightemperature, Arch. Civ. Mech. Eng. LVI 1 (2010) 57–68. [5] P. Tatnall, Shortcrete in Fires: Effects of fibers on explosive spalling, Shortcrete (2002) 10–12. [6] R. Jansson, L. Boström, Experimental study of the influen- ce of polypropylene fibres on material properties and fire spalling of oncrete, 3rd International Symposiumon Tunnel Safety and Security (ISTSS), Stockholm, Sweden, 2008. [7] R. Connolly, The Spalling of Concrete in Fires. PhD Thesis, The University of Aston in Birmingham, 1995. [8] C. Han, Y. Hwang, S. Yang, N. Gowripalan, Performance of spalling resistance of high performance concrete with polypropylene fiber contents and lateral confinement, Ce- ment Concrete Res. 35 (2005) 1747–1753. [9] I. Hager, T. Zdeb, K. Krzemie, The impact of the amount of polypropylene fibres on spalling behaviour and residual mechanical roperties of Reactive Powder Concrete, MA- TEC Web of Conferences 6 (2013). [10] P. Conroy, U. Sorathia, Fireproof barrier system for compo- site structure, US5270105 A patent, 1993. [11] EN 1363-1:201, Fire resistance tests - Part 1: General Require- ments, CEN, 2012. [12] ASTM E119-15, Standard Test Methods for Fire Tests of Buil- ding Construction and Materials, ASTM International, West Conshohocken, PA, 2015. [13] EGOLF, Fire Resistance Tests, EGOLF Technical Committee TC2, 2000. [14] EFNARC, Specification and Guidelines for Testing of Passi- ve Fire Protection for Concrete Tunnels Linings, May 2006. [15] CETU, Systèmes de protection passive contre l’incendie, Bron, France, 2013.