Yangın ve Güvenlik Dergisi 198. Sayı (Nisan 2018)

34 Yangın ve Güvenlik / Nisan 2018 yanginguvenlik.com.tr KAPAK KONUSU / MAKALE çeken veya çekmeyen bölgelerin ayrı işlenmesinden fayda sağlayabilir. Bu uygulamalardan biri verilen bir gözetleme video serisinde üzerinde çalışılan bölgeyi sezebilecek online bir çözüm sağlamaktadır. Bu ihtiyaca hitap etmek için aşağı- daki dikkat çeken üç önemli olay algılama algoritması anlatıl- mış ve performansları birden çok görüntü kategorisinde test edilmiştir. Bölgesel kontrasta dayalı yöntem önemli olay olan bölgeyi dışarı çekmek için küresel kontrast farklılıklarını ve ko- numsal olarak birbirine tutunmayı değerlendirir ³. Algoritma basit ve etkindir ve tam çözünürlükte önemli olaylar haritaları çıkartır. Histogram ya da çubuk grafik esaslı yaklaşım doğal sahneleri hedef alır ve önemli olayları yüksek pürüzlü sah- nelerini çıkartmak için yetersizdir ⁴. Görsel esaslı önemli olay dikkati insanın görme sistemi ve görsel dikkatin düşük sevi- yede uyarıcıyla harekete geçirildiği gerçeğinden esinlenmiştir. Bu genellikle izleme videolarıyla daha iyi olarak bulunmuştur ⁵. Görsel dikkat çeken önemli olay esaslı algılamanı aşağıdan yukarı yaklaşımını kullanan mevcut çeşitli uygulamalar vardır ⁶. Bundan ayrı olarak çeşitli uygulamalar eğitim aşamasındaki görüntülerden elde edilen yukarıdan aşağı bilgiyi kullanmak- tadır ⁷. Bazı uygulamalar ilgilenilecek bölgeyi bulmak için mevki veya renk esaslı belirtici işaret kullanır ⁸. Dikkat çeken hareketin tespit edilmesindeki zorluklarla mücadele etmek için birkaç yöntem incelenmiştir. Bir Yöne- tilebilir Durum Uzay (State Space Controllability) yöntemin- de dinamik arka plan dikkat çeken önemli ön plan hareketini tahmin etmek için kullanılır. Video kareleri analiz edilir ve bir doğrusal sistem formunda betimleme yapılır-resmedilir, bu şekilde yerel ve küresel hareketin ikisi de olan videolar için doğru bir dikkat çeken hareket haritası üretir. Periyodik Hare- ket Tespiti ⁹ yöntemi birden fazla objenin hareketini bu obje- lerin periyodik hareketlerini bir uzayda p periyodunda analiz ederek tespit eder. Bu hareketler 1/p frekansında tekrarlaya- rak meydana gelen 3D (boyutlu) kararlı konfigürasyonların bir derlemesi olarak ele alınır. Burada algoritmanın bir önceki çalışmasında bulunan periyodik özellikler ve kalan özellikler içinde periyodik hareketin ilave olaylarının mevcudiyeti belir- lenir. Diğer bir yöntem de bir videodaki o anki ve bir önceki kareler arasına karşılık gelen her lokal bölgedeki entropile- ri hesaplayarak dinamik bir dikkat çeken hareketler haritası oluşturmaktır. Bu harita hareketi algılamak için her ikisinden de bilgi içerir. Sonuç olarak algoritmaların farklı karmaşıklıktaki çeşitli videolarla test edildiği birçok çalışma mevcuttur. Farklı algo- ritmaların performanslarının bir karşılaştırılmasında Laurent Itti’nin görsel esaslı dikkat çeken hareketler modelinin gö- zetleme vidoları için en iyi sonuçları verdiği gözlemlenmiş- tir. Dinamik dikkat çeken hareketler haritası doğru sonuçlar sağlamıştır ve verimliliği iyileştirmek için en uygun duruma getirilmiştir. Bu makalenin takip eden bölümleri Itti’nin mo- delini entropi hesaplamalarıyla bir arada nasıl kullandığımızı anlatacaktır. Şekil 1. Aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağı dikkat çeken veya önemli olayları hesaplama süreci 2. Yöntem Görsel olarak dikkat çekme beynimize gerçek zamanlı olarak en dikkat çeken bölgeyi seçmesine y rdım ed r. Renk, yoğunluk ve yönlendirme görüntülerdeki dikkat çeken bölgeleri belirlemede önemli bir rol oynar. İnsanın görme sisteminde, hareket eden bir obje statik bir objeye göre daha çok ilgi çeker, bu nedenle, görmeyi video analize doğru genişletirken hareket Kare Kare Kare O anki kare Entropi hesaplaması renk Yoğunluk Yönlendirme Renk özelliği haritası Uyum özelliği haritası Yoğunluk özelliği haritası Dikkat çeken olay haritası Dinamik dikkat çeken olay haritası Aşağıdan yukarı yaklaşım Yukarıdan aşağı Mevki esaslı bilgi Optimize edilmiş dikkat çeken veya önemli olay haritası Şekil 1. Aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağı dikkat çeken veya önemli olayları hesaplama süreci