Yangın ve Güvenlik Dergisi 197. Sayı (Mart 2018)

34 Yangın ve Güvenlik / Mart 2018 yanginguvenlik.com.tr Bir Kablosuz Sensör Ağı üç ana elemandan meydana gelir: düğümler (nodes), ağ geçitleri ( gateways) ve yazılım. Uzaysal olarak dağıtılmış ölçme düğümleri kaynakları veya çevrelerini izlemek için senörlerle bağlanmıştır. Elde edilen veriler kablosuz olarak verilerin toplanabileceği, işlenebile- ceği, analiz edileceği ve yazılım kullanarak sunulabileceği bir ana bilgisayara (host system) göre otonom olarak çalışan bir ağ geçidine aktarılır. Her bir Kablosuz Sensör Ağı düğümü bir rutırdır (yönlendirici) ve tanımlanan bilgiyi ağ geçitleri vasıtasıyla havuz düğümüne gönderir. Sensörler uygulama- larına bağlı olarak çeşitli tiplerdedir basınç sensörü, sıcaklık sensörü, audio sensörleri, video sensörleri veya hareket sensörleri vb. Her sensör operasyonun ihtiyacına bağlı ola- rak Kablosuz Sensör Ağlarında kullanılabilir. Her sensör bir hisseden kısım, bir işlem ünitesi, bir gönderici alıcı ünite, bir güç ünitesi, Global Konumlanma Sistemi (opsiyonel), güç jeneratörü (opsiyonel) ve kullanıldığı ortama bağlı olarak iyileştirme yapıcı parçalardan meydana gelir. Birbirleriyle iletişim kuran farklı tiplerde sensörlerle Kablosuz Sensör Ağları oluşturmak uzak alanlar ve çok uzak bölgede veri elde etme ve analizini yapmanın çeşitli sorunlarını çözmeye yardımcı olabilir. TinyOS ve Contiki En çok rastlanan işletim sistemleridir. Kablosuz Sensör Ağları için geliştirilen diğer işletim sistem- leri MANTIS, SOS, SensorOS ve MagnetOS’den oluşur [5]. 4. DEPREM HABERCILERI Birkaç saniye içinde meydana geldiğinden bir depremin önceden tahmin edilemez ve kaçınılmaz olmasına rağmen geçmişte depremlerin yaklaşık olarak önceden bildirildiği birkaç yol vardır. Yer kabuğunun hareketi ve sismik dalgalar, hayvanların altıncı his kapasiteleri, kayalardan Radon gazı emisyonu, Elektromanyetik değişimler vb. bilim insanları ve araştırmacılar tarafından depremleri önceden tahmin etmek için kullanılan yaklaşık yollardan bazılarıydı. Bilim insanlarınca depremleri algılamak kullanılan çok sayıda yön- tem vardır. Bunlardan birkaç tanesini Bilgi ve Haberleşme Teknolojileri ve kablosuz sensör teknolojisinin önceden haber verme ve erken deprem uyarılarını iletebilmek için hangi rolleri oynayabileceği ile beraber inceleyeceğiz. 4.1. Hayvanların Kararsız Davranışları Bazı durumlarda, depremden birkaç gün öncesinden hayvanların olağandışı davranışları gözlemlendiği bildiril- miştir. Hayvanların deprem meydana gelmeden önce mahalli boşaltmaya başladıkları görülmüştür. Hayvanların deprem- lerden önceki olağandışı davranışları Şubat 1975’den sonra, Haichang sismik titreşimlerinin Çin’de etkili bir şekilde tah- min edildiğinde, geniş bir şekilde açığa çıkmıştır. Haichang 4 Şubat 1945’de ölçülü bir ön şok ile etkilenmiştir. Öğlenden sonra genel alarm ilan edilmiş ve 6 saat sonra bölge 7,3 şiddetinde sert bir sarsıntıyla sallanmış, bura rağmen yüz bin vatandaştan oluşan tüm nüfus kurtarılmıştır [6]. Dr. B. G. Deshpande [7] yaklaşan sallantının işaretleyici olarak hare- ket eden davranış değişiklikleri için küresel olarak gözlem altında olan 87 hayvanın incelenmesini önermişti. Yılanlar, fareler, tavşanlar, serçeler, ördekler, domuzlar vb. gibi birçok hayvan belli deprem benzeri durumlar altında incelenmiştir, bu hayvanların olağandışı davranışları birçok sıradan insan tarafından kolaylıkla fark edilebilir [8]. Şekil 2. Çeşitli Sonuçları ve Araştırmaları hesaplamak ve analiz etmek için sensörlerden gelen verileri kullanan Kablosuz Sensör Ağlarının bir örneği görülmektedir. Görüntü http://www.ece.gatech.edu/research/ labs/bwn/WMSN/projectdescription.html adresinden alınmıştır. (a) Merkezi depolamayı işlemek için dağıtılmış Tek sıralı düz homojen sensörler. (b) Merkezi depolamayı işlemek için merkeze yerleştirilmiş tek sıralı heterojen (ayrı cinslerden) sensörler. (c) Dağınık bilgiyi işlemek için çok katlı heterojen (ayrı cinslerden) sensörler. Multimedya işleme merkezi Video sensörü Audio sensörü Yüksek Video sensörü Sayısal sensör Kablosuz ağ geçidi Depolama merkezi AÇIKLAMA 1 3 4 2 Ağ Geçidi Toplama Yeri (Havuz) İnternet Şekil 3. Sensörün elemanları Güç jeneratörü Güç ünitesi İşleme ünitesi Algılama ünitesi Mevki bulma sistemi Gönderici Alıcı KAPAK KONUSU / MAKALE