Yangın ve Güvenlik Dergisi 197. Sayı (Mart 2018)

8 Yangın ve Güvenlik / Mart 2018 yanginguvenlik.com.tr İTFAIYECİ ELEKTRİKLİ BATTANİYELERİN YANGIN RİSKİ Prof. Dr. Abdurrahman KILIÇ İTÜ Makina Fakültesi GIRIŞ S oğuk kış günlerinde sıcak bir yatakta yatmak herke- sin arzuladığı bir rahatlıktır. Bu rahatlığı sağlamanın, soğuk günlerde yatağımızı ısıtmanın yollarından biri de elektrikli battaniye kullanmaktır. Elektrikli battaniyenin sağladığı sıcaklık rahatsız etmez, yatakta bulunan rutubeti yok eder, ayrıca ekonomik ve kullanışlıdır. Tüm bunlara rağmen, elektrikli battaniyelerin sağlık ve güvenlik açısından sakıncaları bulunmaktadır. Bilinçsiz şekilde kullanılan elektrikli battaniyeler aslında yarardan çok zarara neden olmaktadır. Kullanımına dikkat edilmediği takdirde felakete sebep olabilmektedir. Elektrikli battaniyeler çok sayıda ev yangınına, onlarca ölüme ve yaralanmalaraneden olmasına rağmen, çoğu insan bu ürünlerin yarattığı tehlikeden habersizdir. Haberler ta- randığında, ülkemizde elektrikli battaniyelerden çok sayıda yangın meydana geldiği görülmektedir. Elektrikli battaniye- lerden çıkan yangınlarda birçok ev yanmış ve sadece son üç yıl içinde14 kişi (Tokat, Manavgat, İznik, Samsun, Nevşehir-Ür- güp, Adana, Yenişehir, Sivas, Samsun, Giresun, Bafra, Bursa) hayatını kaybetmiştir. ELEKTRIKLI BATTANIYE Elektrikli battaniye, entegre elektrikli ısıtma kabloları içe- ren bir battaniyedir. Yatağı kullanmadan önce ısıtmak için veya yatakta yatarken ısınmak için kullanılan birçok modeli vardır. Elektrikli battaniyede ısıtmayı sağlayan rezistans, alü- minyum ve ferro krom alaşımından oluşan özel bir teldir ve battaniyede kullanılan kumaş özeldir. Bazı modern düşük voltajlı elektrikli battaniyeler, ince karbon fiber tellere sa- hiptir ve 12 ila 24 volt arasında çalışır. Bazı modern elektrikli battaniyelerde, aynı zamanda birçok ileri teknoloji otomo- bil koltuklarında da ısıtma elemanı olarak kullanılan, karbon elyaf elementleri kullanır. Yeni elektrikli battaniyelerin, aşırı ısınmasını ve alev almasını önlemek için otomatik kontrol ve kapatma özelliği bulunmaktadır. Otomatik kapatma sistemi olmayan battaniyelerin aşırı ısınma ve yangın riski fazladır. YANGIN SEBEPLERI Elektrikli battaniyelerin güvenlik kaygılarından biri de yangın tehlikesi yaratma ihtimalidir. Elektrikli battaniye yan- gınlarının üç önemli nedeni vardır. 1-Battaniyenin aşırı ısın- masıyla kılıfı tutuşmaktadır. 2-Elektrik iletkeninin kopmasıyla elektrik arkı oluşmakta ve yangın başlamaktadır. 3- Battaniye dışında bulunan kontrol cihazı, priz bağlantısı gibi bileşenler yangına sebep olmaktadır. Elektrikli battaniye kullanımı nedeniyle başlayan yangın- ların kesin sayısı bilinmemektedir. Özellikle eskimiş elektrikli battaniyeler önemli yangın kaynağı olmaktadır. Modern, yeni elektrikli battaniyelerde yangınlar genellikle battaniyenin yanlış kullanımı ile veya uzun yıllar kullanıldıktan sonra ortaya çıkmaktadır. New York İtfaiyesinin tespitlerine göre, elektrikli