Yangın ve Güvenlik Dergisi 196. Sayı (Ocak-Şubat 2018)

8 Yangın ve Güvenlik / Ocak - Şubat 2018 yanginguvenlik.com.tr JEL YAKITLARIN YANGIN RİSKİ Prof. Dr. Abdurrahman KILIÇ İTÜ Makina Fakültesi S on yıllarda, dumansız yakıt olarak tanımlanan etanol (etilalkol-C2H5OH) jel yakıt (reşo yakıt); lokantalarda, şöminelerde, evlerde, pikniklerde yaygın olarak kulla- nılmaktadır. Jel yakıtın kullanıldığı ocaklarda, birçok yangın meydana gelmiş ve çok sayıda kişi yaralanmıştır. Evlerde bulunan ‘Osmanlı Ocağı’ diye bilinen ocaklarda jel yakıt kul- lanımı parlamalara ve yanıklara sebep olmuştur. Sadece bir yıl içerisinde, Karadeniz bölgesinde 50’ye yakın jel yakıttan kaynaklanan yanık meydana gelmiştir[1,2]. Bacasız yakıt olarak da tanıtılan ve reşo yakıt olarak da bilinen jel etanol; duman oluşturmadığı, kurum bırakmadığı ve zehirli gaz yaymadığı için masalarda tence- relerin altında, fondü setlerinde, otellerde yemekleri ısıtmak, dağcılık, kampçılık ve piknik gibi aktivitelerde ise hem ısıt- ma hem de pişirme amaçlı, jel şeklinde veya sıvı şeklinde kul- lanılmaktadır. Etanol yakıtının üretim yön- temleri konusunda çeşitli yollar olmasına rağmen, en yaygın üretim şekli fermantasyondur. Etanol; şeker kamışı, şeker pancarı, sorgum, tahıl, arpa, kenevir, patates, manyok, ayçiçeği, meyve ve mısır gibi çeşitli bitkilerden üreti- lebilmektedir. Bitki kaynağının rafine edilmesi, nişasta haline getirilmesi, sıvılaştırılması, hidroliz yöntemi kullanılarak ni- şastanın glikoza dönüştürülmesi, mayalanması, damıtılması gibi adımlar izlenir. Mayalanma veya fermantasyon yöntemi ile etanol üretilmesi durumunda suda çözülmüş etanol elde edilir. Tarımsal ürünler fotosentez kullanarak güneşten enerji aldıklarından yenilenebilir olarak kabul edilir. Etanol da yeni- lebilir enerji olarak kabul edilmekte olup koku yay- maz, duman çıkarmaz ve alev görün- tüsü gayet hoştur. Bu özelliklerinden dolayı şömineler için de benzersiz bir yakıt seçeneğidir ve bacasız şömi- nelerde sıvı veya jel yakıt olarak tercih edilmektedir. ETANOLÜN AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI Etanol yakıtın birçok avantajı bulun- maktadır. Yenilenebilir birincil ürünlerden oluşur. Az miktarda emisyona sebep olur ve çok kuru, temiz yanma sağlar. LPG’ye kar- İTFAIYECİ