Yangın ve Güvenlik Dergisi 184. Sayı (Temmuz-Ağustos 2016)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 184 72 YANGIN - TEKN ø K B ø LG ø tilmesi sistemin do ù ru tasarlanamad × ù × n × gösterecektir. Bahsi geçen tüm hesapla- ma yöntemleri kuramsal olup pratik he- saplama çözümleri uluslararas × ba ù × ms × z denetim kurumlar × taraf × nca onaylanm × ü hidrolik hesap programlar × ile yukar × daki hesaplar yinelenerek uygunlu ù u kontrol edilmelidir. Konveyörlerin kullan × m amaçlar × gere ù i alt ve üst noktalar × aras × nda önemli yük- selti farklar × olabilir. Bu da sistem sonlar × n- daki sprinkler ya da nozullar × n gereken- den ya da hesaplanandan daha fazla su bo ü altmalar × na sebep olabilir. Bunun da nedeni sprinkler ya da nozuldan bo- ü alt × lacak su miktar × n × n bas × nc × n karekökü ile do ù ru orant × l × olmas × d × r. Bu bas × nçtan kaynaklanan debi farkl × l × klar × sistemleri karars × z hale getirmektedir. Bundan ka- ç × nmak için bask × n sistem tasar × m × nda, konveyör belirli mesafelerle bölümlere ayr × lmal × ve bas × nç dengesi sa ù laya- bilmek için bas × nç düzenlemeli bask × n vanalar kullan × lmal × d × r. Öte yandan × slak alarm vanalar × n × n sadece bir alarm va- nas × oldu ù u göz önünde bulundurularak yap × lan hidrolik hesaplar ile birlikte uygun sprinkler sistemi bölümlendirmesi yap × l- mal × d × r. Konveyörler üzerine kurulan yang × n sön- dürme sistemleri, ancak do ù ru tasarlan- m × ü yang × n alg × lama sistemleri ile birlikte düzgün çal × ü abilmektedir. NFPA ve FM standartlar × na göre, yang × n alg × lama sis- temi ile konveyör mekanizmas × aras × nda bir ba ù lant × sa ù lanmal × , yang × n alg × la- ma sistemi taraf × ndan yang × n alg × lan- d × ktan sonra konveyör mekanizmas × n × n durdurulmas × gerekmektedir. û ayet bas- k × n vanal × su sprey sistemi tasar × m × yap × ld × ise, bask × n vanan × n aktivasyonu yang × n alg × lama sistemi taraf × ndan yap × lmas × gerekmektedir. Standartlara ve yönetmeliklere göre ta- sarlanan bir yang × n söndürme ve alg × la- ma sistemi ile konveyör üzerinde ç × kan bir yang × n × n büyümeden engellenmesi sa ù lanabilmektedir. Yang × n alg × lama sistemleri olarak konuyu ele al × rsak; Yang × n, konveyör hatt × üzerinde herhan- gi bir noktada ba ü layabilir ve konveyör band × hareket etmeye devam ettikçe, hat üzerinde ba ü layan yang × n da bant- la beraber ta ü × n × r. Hareketten olu ü an ve/ veya d × ü ortamdan gelen rüzgar × n etkisi de yang × n × n yay × larak k × sa sürede büyü- mesine sebebiyet verebilir. Bu tür durum- lar da dikkate al × narak kurulacak alg × la- ma sisteminin, olabilecek en kötü durum senaryosunda bile görevini eksiksiz bir ü ekilde yerine getirmesi hedeflenmeli- dir. Alg × lama sistemi yang × n × sorunsuz bir ü ekilde ve h × zl × ca alg × lamal × , yang × n kay- na ù × konveyör üzerinde hangi noktada olursa olsun derhal konveyör hareketi- nin durdurulmas × ve söndürme i ü leminin ba ü lat × lmas × için gereken tetiklemeleri yapmal × , i ü itsel ve görsel uyar × cihazlar × n × aktifle ü tirerek gerekli uyar × lar × vermelidir. Kömür konveyör hatt × üzerinde yap × lacak olarak alg × laman × n tipi ve cihazlar × n se- çimi, kurulacak sistemin tasar × m × ile ilgili yap × lacak ilk ad × md × r. Alg × lay × c × dedek- törlerin seçimi yap × l × rken dikkat edilecek dört temel unsur vard × r: • Alg × laman × n türü • Alg × laman × n do ù rulu ù u • Alg × laman × n h × z × • Dedektörün, ortam ko ü ullar × nda sa ù - l × kl × çal × ü abilmesi Konveyör bantlar × n × n fiziksel özellikleri ve uzunluklar × ndan dolay × alg × lama, ço ù un- lukla lineer × s × dedektörleriyle yap × lmakta- d × r. Bu tür dedektörler, belirli bir güzergah (konveyör band × ) boyunca devam eden kablo tipi sensörlerdir ve çelik telli ve fiber optik kablolu olarak iki temel kategoriye ayr × l × rlar. Çelik telli lineer × s × dedektörleri, d × ü çevresinde yal × tkan madde ile yal × - t × lm × ü iki iletken tel bulunan ve belirli bir s × cakl × k de ù erinde yal × tkan maddenin erimesi sonucu iletkenlerin birbirine de- ù erek k × sa devre durumu olu ü turan sen- sör kablolar × d × r. Bu tür dedektörler, mali- yet ve kurulum kolayl × ù × aç × s × ndan olduk- ça avantajl × d × r fakat alg × laman × n yava ü olmas × ve uzun mesafeli konveyörlerde alg × laman × n noktasal olarak yap × lama- mas × sebebiyle öncelikli olarak tercih edilmez. Fiber optik lineer × s × dedektörlerinin ça- l × ü ma yap × s × çelik telli dedektöre göre Resim 4. Konveyörler için Bask × n Sistem ve Toz Korumal × Nozullar Resim 5. Çelik Telli Lineer Is × Sensörü ú ç Yap × s ×