Yangın ve Güvenlik Dergisi 184. Sayı (Temmuz-Ağustos 2016)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 184 64 YANGIN - MAKALE 3. Yang × n Pompalar × Standartlar × ve Temel Standart û artlar × 3.1. NFPA 20 Standard × NFPA 20 Yang × n pompalar × n × n asgari ko ü ullarda çal × ü abilmesi için minimum ko ü ullar × belirler. Kullan × labilecek yang × n pompalar × n × n genel tiplerini ve teknik spesifikasyonlar × belirler. Listelenen yan- g × n pompalar × nda kullan × lmas × gereken ekipman, cihaz ve güç ünitelerinin kabul edilebilir ü artlar × n × belirler. Bu standart yan- g × n direnci yüksek, güvenilir, üstün kaliteli ve olumsuz etkilere dayan × kl × çevre ele- manlar × n × n kullan × lmas × n × önermektedir. 3.2. UL ve FM Standartlar × UL (Underwrites Laboratories) ürünlerin güvenilirli ù i konusunda, standartlar ha- z × rlayan ve bu ürünlerin güvenilirli ù ini test eden ba ù × ms × z bir kurulu ü tur. Yüzy × l × a ü k × n bir süredir hizmet veren UL birçok sektör ürününe servis etmektedir. UL uygunlu ù u olan firmalar, UL internet sitesinde liste- lenmektedir. UL 448 “Centrifugal Statio- nary Pumps For Fire Protection Service” standard × ile gerekli ü artlar × belirlemi ü tir. FM Approval (Factory Mutual) özel ve büyük riskleri sigortalayan FMI (Factory Mutual Insurance) isimli ü irketin bir kuru- lu ü u olarak hizmet vermektedir. Uygunluk istenen malzeme, ekipman ve sistemle- re onay veren ba ù × ms × z teknik bir kuru- lu ü tur. FM 1319 “Approval Standart For Centrifu- gal Fire Pumps” standard × ile uçtan emi ü li yang × n pompalar × n × n ü artlar × n × belirleyen standartt × r. FM 1311 “Approval Standart for Centrifugal Fire Pumps Split-Case Type” Split çift emi ü li yang × n pompalar × için gerekli ü artlar × belirleyen standartt × r. Resim 6. Pompalar × n Tiplerine Göre û ematik Gösterimleri, Soldan Sa ù a S × ras × ú le (Uçtan Emi ü li, Çift Emi ü li, Çok Kademeli ve In-Line Tip) Pompalar. Tablo 3. NFPA 20, Yang × n pompas × debi de ù erleri tablosu [1] gpm L/min m³/h gpm L/min m³/h 25 95 6 1.000 3.785 227 50 189 11 1.250 4.731 284 100 379 23 1.500 5.677 341 150 568 34 2.000 757 454 200 757 45 2.500 9.462 568 250 946 57 3.000 11.355 681 300 1.136 68 3.500 13.247 795 400 1.514 91 4.000 1.514 908 450 1.703 102 4.500 17.032 1.022 500 1.892 114 5.000 18.925 1.136 750 2.839 170 û ekil 1. Yang × n pompalar × için limit oran- lar × n × n H-Q Grafi ù inde gösterimi 3.3. NFPA 20’ ye Uygun Yang × n Pompalar × n × n Çal × ü ma Aral × klar × 4. Yang × n Pompas × Seçim Kriterleri Yang × n pompalar × n × belirleyen en önemli k × stas hidrolik de ù erlerdir ve bu de ù erleri kar ü × layabilecek temel ve sorunsuz yap × - da pompalar birincil seçim kriteridir. Yang × n pompalar × n × n seçimleri özellikle NFPA 20 standard × nda net bir ü ekilde be- lirtilmi ü tir. Öncelikle hidrolik seçim kriterle- ri, malzeme opsiyonlar × kriterleri ve tahrik kontrol güvenlik panolar × n × n yetenekleri pompa seçimi için ba ü l × ca ü artlar × orta- ya koymaktad × r. Yang × n pompalar × n × n debi oranlar × a ü a ù × daki tablodaki gibi- dir. Yang × n pompas × debi miktar × SI bi- rim ve MKS boyut sisteminde 6m³/h’den 1136m³/h’a kadar ç × kmaktad × r. Bas × nç de ù er aral × ù × ise 2,7 bar’dan 13,6 bar’ kadard × r. NFPA 20 standard × n × n 3 ve 4. bölümlerinde kapal × vana konumundaki bas × nç de ù eri, tasar × m bas × nc × n × n yüzde 140’ × geçmemesi gerekir. Debi de ù eri- nin de tasar × m debi de ù erinin yüzde 150 oldu ù u durumda bas × nç de ù eri, tasar × m bas × nç de ù erinin yüzde 65’inin alt × na in- memelidir. [5] 4.1. NFPA 20’ye Göre Temel Özellikler 4.1.1. Yang × n Pompas × nda Motor Se- çimi Yang × n pompalar × n × n tahriki elektrik ya da dizel motorlarla yap × labilmektedir. Tercih edilen yöntem, ikili pompal × yang × n pom- pa gruplar × nda pompalara tahrik veren motorlardan biri elektrik di ù eri de dizel motor olmas × tercih edilen bir durumdur. 4.1.2. Elektrik Motorlar × Elektrik motorlar × , UL Listeli, FM onayl × bir yang × n pompas × nda elektrik motoru yine UL listeli NEMA MG-1 standartlar × na uygun bir elektrik motoru olmas × gerekmektedir. Kullan × lacak motorlar × n sürekli çal × ü ma ko ü ullar × na göre tasarlanm × ü yetenekteki motorlardan seçilmelidir. Bina ve tesisler- de sadece elektrik motor tahrikli yang × n pompalar × kullan × lmas × durumunda, acil durum an × nda elektrik kesilse bile yang × n pompas × na harici enerji sa ù lanmas × gü- venlik aç × s × ndan gereklidir. 4.1.3. Dizel Motorlar Yang × n pompalar × nda kullan × lacak dizel motorlar, UL listeli, güvenilir birinci s × n × f ve yang × n söndürme sistemleri için tasarlan- m × ü olan tiplerden seçilmelidir. Pompa sistemi güvenilirli ù i için motor gücü se-