Yangın ve Güvenlik Dergisi 183. Sayı (Mayıs-Haziran 2016)

KAPAK KONUSU - MAKALE YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 183 56 Radyant plakalar Kalkan plakalar × Termal manken Nemlendirici û ekil 1 . S × cakl × k kontrollü odadaki termal mankenin ü ematik diyagram × yüzey s × cakl × ù × ve verilen gücün kontrol edilebildi ù i 20 ba ù × ms × z bölgeye bö- lünmü ü tür. Termal manken bilgisayar kontrollü bir sistemle her bir bölgesi 35°C sabit yüzey s × cakl × ù × na ayarlanm × ü t × r. “Ter- leyen deri tabakas × ” olarak düzenlenen, ince pamuk gövdeye s × k × oturan bir ta- baka terleyen bir yüzey sa ù lamak için yüzey tabakas × n × n üstüne koyulmu ü tur. Koruyucu giysi içindeki farkl × dahili nem miktarlar × n × n ko ü ullar × n × üretmek için s × ra- s × yla sw1, sw2 ve sw3 olarak i ü aretlenen 0,50 ve 100 g/(m²/h) aral × ù × nda üç ter- leme oran × kullan × lm × ü t × r. Termal manken s × cakl × ù × ayarlanabilen klimatik (s × cakl × ù × ve nem ü artlar × kontrol edilebilir) odan × n merkezine ayakta duracak pozisyonda koyulmu ü ve infrared radyasyona (IR) dö- nük olarak as × lm × ü t × r. IR yang × ndan yay × - lan × s × ak × s × n × simüle etmektedir. Bilgisayar sistemi yüzey s × cakl × ù × n × ve verilen enerji- yi 60 saniyelik aral × klarla her bölge içim kaydetmi ü ve depolam × ü t × r. “Terleyen deri tabakas × n × n” ba ù × l nemi- ni ve derinin yüzey s × cakl × k de ù erlerini ayn × anda ölçmek için be ü ba ù × l nem ve s × cakl × ù × birlikte gösteren ve 0.4, 0.7, 1.0, 1.2 ve 1.4 m yüksekliklere da ù × t × lm × ü (Sensirion SHT75, ú sviçre; tepki verme za- man × : 3 saniye olan) be ü adet pinli sen- sör kullan × lm × ü t × r. Bu yükseklikler s × ras × yla termal mankenin sa ù bald × r × , sa ù uylu- ù u, sa ù kalças × , midesi ve gö ù süne kar- ü × l × k gelmektedir. Ba ù × l nemin hassasiyeti %1,8 ve s × cakl × ù × n hassasiyeti 0,3°C d × r. Be ü ba ù × l nem ölçme sensörü entegre edilmi ü (Vaisala HMP60, Finlandiya; tepki verme süresi: 1 s) sensörler de s × cak oda- n × n ortam s × cakl × ù × n × izlemek için kullan × l- m × ü t × r. Bu sensörlerin yüksekliklerinin da ù × - l × m × SHT75 sensörleriyle ayn × seviyelerdir. Ba ù × l nem hassasiyeti %1,8 ve s × cakl × k hassasiyeti 0,6°C d × r. 2.3. Test ko ü ullar × Ölçümler boyutlar × (3 m × 3 m × 3 m) olan bir s × cakl × k kontrollü odada ve s × cak- l × k ve hava h × z × n × kontrol etmek için bir pa- ket klima santrali kullan × larak yap × lm × ü t × r. Tüm deneyler için hava h × z × 0.5±0.1 m/s olarak korunmu ü tur. Odac × ù × n mekânsal da ù × l × m × û ekil 1’de görülmektedir. S × cakl × k kontrollü odan × n ön taraf × na yerle ü tirilen 32 adet far-red (infrared radyasyonun en uzun dalga boyunda) × ü × n × m yapan (20 cm × 12.5 cm ölçülerinde) silikon karbit radyant plaka iç ortam hava s × - cakl × ù × n × yükseltmek için kullan × lm × ü t × r. Plakalar 40kW/m² radyant × s × ak × ü × sa ù la- maktad × r. Radyant plakalar × n do ù rudan önlerine koyulmu ü kalkan plakalar hava s × cakl × ù × n × n e ü it olarak yükselmesini sa ù - lar ve termal mankenin ön taraf × ndaki bölgelerin a ü × r × × s × nmas × n × önler. Ortam s × cakl × ù × 35 -55 °C aral × ù × nda × s × t × lmakta ve kontrol edilmektedir. Ortam × n ba ù × l nemini yükseltmek ve kontrol etmek için nemlendirme oran × 3 kg/h; damlatma çap × aral × ù × 1-5 m olan ultrasonik nem- lendirici kullan × lm × ü t × r. Ortam s × cakl × ù × × s × - t × l × rken ba ù × l nem yüksekli ù i da ù × l × m × za- man × n bir fonksiyonu olarak de ù i ü ecektir. Bu nedenle ba ù × l nemi sabit bir noktada kontrol etmek imkâns × zd × r, sadece ba ù × l nemin de ù i ü me aral × ù × kontrolü sa ù la- nabilir. Koruyucu giyside farkl × harici nem ko ü ullar × olu ü turmak için s × ras × yla wet1, wet2 ve wet3 olarak adland × r × lan 5-30%, 30-60% ve 60-90% oran × nda nem içe- ren üç de ù i ü me aral × ù × sa ù lanm × ü t × r. Yap × lan her ölçmede, termal mankenin kafas × , elleri ve ayaklar × infrared × ü × n × m × na kar ü × s × ras × yla alüminyum kapl × bir mi ù fer, × s × yal × t × m × yapan eldiven ve alüminyum kapl × ayakkab × lar ile kalkan yap × larak ko- runmu ü tur. Termal manken sabit bir yüzey s × cakl × ù × na ula ü ana kadar yakla ü × k 30 da- kika × s × t × lm × ü t × r. Seçilen duruma göre, son- raki 90 dakika için, termal manken dahili nem ü artlar × için terletilmektedir, bu s × rada istenen harici ba ù × l nem aral × ù × n × elde et- mek için nemlendirici kullan × lm × ü t × r ve or- tam s × cakl × ù × n × × s × tmak için infrared × ü × n × m kullan × lm × ü t × r. Deneyler daha sonra, nihai 30-60 dakika so ù uma süresi olarak yakla- ü × k olarak kararl × de ù erleri elde etmek için, × ü × n × ms × z olarak devam etmi ü tir. 3. Sonuçlar ve Aç × klama Terleyen termal manken üzerindeki ölç- meler mankenin bölgelerindeki gövde ve deri k × s × mlar × nda zaman ile beraber de ù i ü ik dahili ve harici nem de ù erleri ü artlar × nda s × cakl × ù × n da ù × l × m × ve bunun yan × nda farkl × elbise parçalar × n × n buhar- la ü ma transferinin davran × ü × n × derinleme- sine anlama imkân × vermi ü tir. Terleme a ü amas × n × n ilk 20 dakikas × nda, her bölgedeki vücut s × cakl × ù × de ù i ü mesi ayarlanan 35°C’da tutuluyordu. Daha sonra ortam s × cakl × ù × sürekli olarak yük- seltilmi ü ve koruyucu giyside nem top- lanm × ü t × r. S × ras × yla T man ve T deri olarak i ü a- retlenen her bir bölgedeki vücut ve deri s × cakl × klar × zaman içinde de ù i ü mi ü tir. ú n- san vücudunun deri ve gövde s × cakl × klar × × s × l konfor ve × s × l gerilimi de ù erlendirmek için iki esas parametre olarak seçilmi ü tir. Termal mankenin kalça ve uyluk bölge-