Yangın ve Güvenlik Dergisi 183. Sayı (Mayıs-Haziran 2016)

KAPAK KONUSU - MAKALE YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 183 44 ikisi kas-iskelet sistemi hastal × klar × ile ilgi- lidir (50, 51). Kore’de her sene yakla ü × k 600 ki ü i i ü yerindeki duygusal bask × lar × n artmas × sebebiyle kardiyovasküler hasta- l × klar ve ak × l sa ù l × ù × hastal × klar × sebebiyle sigorta tazminat × almaktad × rlar (51, 52). Bula ü × c × hastal × k insidans × da giderek ya ü lanan i ü gücü sebebiyle giderek art- maktad × r. Mesleki sa ù l × k hizmetlerine eri- ü im konusunda adaletsizlik anlam × nda, geli ü mekte olan ülkelerdeki çal × ü anlar × n sadece %10-15’i ve en fazla endüstri- yelle ü mi ü ülkelerdeki çal × ü anlar × n sadece %50*90’ × mesleki sa ù l × k hizmetlerine eri- ü ime sahiptir (9). Buna ilave olarak, kendi hesab × na çal × ü an ki ü iler ve istikrars × z ça- l × ü ma geçmi ü ine sahip ki ü iler neredeyse bütün ülkelerde mesleki sa ù l × k hizmetle- rinden mahrum kalmaktad × rlar (37-39). Bu yeni ve ortaya ç × kan problemler ulu- sal seviyede bir koruma kültürünün be- nimsenmesini gerektirmektedir. Uluslararas × Çal × ü ma Örgütü, bir ulusal önletici sa ù l × k ve güvenlik kültürü tan × m- layan Mesleki Güvenlik ve Sa ù l × k Kon- vansiyonu Te ü vik Çerçevesini geli ü tirmi ü tir. Burada bireylerin güvenli ve sa ù l × kl × ça- l × ü ma ortam × hakk × na her seviyede sayg × gösterilmektedir ve hükümet, i ü verenler ve çal × ü anlar aktif olarak, bir tan × mlanm × ü haklar, sorumluluklar ve görevler sistemi vas × tas × ile güvenli ve sa ù l × kl × bir i ü ortam × yarat × lmas × konusunda çal × ü maktad × rlar. Burada ayr × ca en yüksek öncelik önleme prensibine verilmektedir (53). ILO’nun 187 say × l × konvansiyonu, mesleki güvenlik ve sa ù l × k yönetiminde iyile ü tirmeler için gerekli olan temel prensip ve metodo- lojiyi olu ü turmu ü olan 155 numaral × kon- vansiyonu tamamlay × c × niteliktedir (54). ILO’nun 187 numaral × konvansiyonu, pra- tikte mümkün oldu ù unca i ü yerinde olan tehlikeleri en aza indirmek suretiyle kaza- lar × ve yaralanmalar × önlemek amac × yla mesleki sa ù l × k ve güvenli ù e yönelik ulus- lararas × bir politika devreye alm × ü t × r. Ulusal seviyedeki aksiyonlar için, konvansiyon; politikan × n uygulanmas × n × ve düzenli ola- rak gözden geçirilmesini; ilgili kanun ve düzenlemelerin uygulanmas × n × ; ve farkl × ilgili otoriteler ve kurumlar aras × nda koor- dinasyonun sa ù lanmas × n × vurgulamak- tad × r. Firma seviyesindeki aksiyonlar için konvansiyon; çal × ü ma ortam × n × n güvenil olmas × n × ve sa ù l × k aç × s × ndan risk arz et- memesini sa ù lamak amac × yla çal × ü an- lar × n sorumluluklar × na ve görevlerine ve de i ü çilerin ve onlar × n temsilcilerinin hak ve görevlerine odaklanmaktad × r. Uluslararas × Çal × ü ma Örgütünün Mesleki Güvenlik ve Sa ù l × k Konvansiyonu Te ü vik Çerçevesinin amac × ulusal seviyede bir mesleki güvenlik ve sa ù l × k yönetim siste- mi yakla ü × m × n × n uygulanmas × vas × tas × ile bir önleyici güvenlik ve sa ù l × k kültürünün te ü vik edilmesidir. Bu konvansiyon bir mesleki güvenlik ve sa ù l × k yönetim siste- mi yakla ü × m × uygular. Buradaki kilit kon- sept Planla-Uygula-Kontrolet-Aksiyonal döngüsünün uygulanmas × ile mesleki güvenlik ve sa ù l × k performans × nda sürekli iyile ü me elde etmektir (55). Konvansiyonun ulusal seviyedeki yak- la ü × m × 2008’deki 18. Dünya úü yerinde Güvenlik ve Sa ù l × k Kongresindeki Seul Deklerasyonu ve 2011’deki ú stanbul Deklerasyonu ile benimsenmi ü tir. Seul Deklerasyonuna göre, yüksek seviyede i ü yeri sa ù l × k ve güvenli ù inin sa ù lanmas × genel olarak toplumun sorumlulu ù udur ve toplumun bütün üyelerinin, mesleki güvenli ù e ve sa ù l × ù a ulusal gündemde birinci öncelik verilmesi suretiyle ve ulu- sal bir önleyici sa ù l × k ve güvenlik kültürü in ü a etmek ve sürdürmek suretiyle bu hedefe ula ü × lmas × na katk × da bulunmas × gereklidir. Sa ù l × k ve güvenlik alan × nda sürekli iyile ü tirmenin, Uluslararas × Çal × ü ma Örgütünün prensiplerini (155 say × l × ) dikka- te alarak bir ulusal politikan × n geli ü tirilmesi dahil olmak üzere, mesleki güvenlik ve sa ù l × k yönetimine yönelik bir sistem yak- la ü × m × ile desteklenmesi gereklidir (56). Eylül 2011’de gerçekle ü tirilen Çal × ü ma Bakanlar × Önleyici Kültür Zirvesinde 33 bakan taraf × ndan ú stanbul Deklerasyo- nunun kabulü, önleme ve uyum elde etme anlam × nda i ü veren ve çal × ü anlar × n aktif kat × l × m × n × n öneminin kavranmas × an- lam × nda önemli bir kilometre ta ü × d × r (57). 2008 y × l × nda; Uluslararas × çal × ü ma örgüyü ile birlikte 18. Dünya Kongresini ve orga- nize eden Uluslararas × Sosyal Güvenlik Birli ù i (ISSA) ve Kore Mesleki Güvenlik Ve Sa ù l × k Kurumu (KOSHA) bir önleme kül- türü birimi olu ü turmu ü lar ve ISSA önleme yönergelerini yay × mlam × ü lard × r. Bu yöner- geler önlemeye yönelik üç boyutlu bir yakla ü × m olarak risk yönetimi, sa ù l × ù × n desteklenmesi ve i ü e-dönü ü tedbirlerini birbiri ile ba ù lamakta ve bir önleme kül- türü olu ü turma ve sürdürme anlam × nda sosyal sigorta kurumlar × n × n önemli rolü- nün alt × n × çizmektedir (58). 6. Önleme Kültürünün Olu ü turulmas × Önleme kültürü kavram × güvenlik kültürü kavram × na dayanmaktad × r. Her ikisi de bir kültürel yakla ü × m kullan × r. Güvenlik kültürü i ü -ba ù lant × l × risklerin azalt × lmas × n × amaç- larken, önleme kültürü hem i ü ba ù lan- t × l × hem de i ü ba ù lant × l × olmayan riskleri azaltmay × amaçlar ( Tablo 1 ). Güvenlik kültürü a ù × rl × kl × olarak i ü yeri seviyesine uy- gulan × rken, önleme kültürü toplumsal ya Tablo 1.Önleme ve güvenlik kültürlerinin kar ü × la ü t × rmas × Önleme Kültürü Güvenlik Kültürü Boyut Ulusal seviye ve i ü yeri seviyesi úü yeri seviyesi Amaç úü -ba ù lant × l × ve i ü ba ù lant × l × olmayan risklerin azalt × lmas × úü -ba ù lant × l × risklerin azalt × lmas × Hedef Kaza, i ü -ba ù lant × l × hastal × klar, bula ü × c × olmayan hastal × klar Kaza, i ü -ba ù lant × l × hastal × klar, Faaliyetler Sa ù l × k koruma ve sa ù l × k destek Sa ù l × k koruma Kapsam Tüm çal × ü anlar Çal × ü anlar Lokasyonlar Tüm i ü yerleri Yüksek risk endüstrileri Kurum Çal × ü ma Bakanl × ù × , Sa ù l × k Bakanl × ù × ve di ù er hükümet birimleri Çal × ü ma Bakanl × ù ×