Yangın ve Güvenlik Dergisi 181. Sayı (Mart 2016)

KAPAK KONUSU - MAKALE YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 181 40 eleman × d × r. Normal ortam ü artlar × nda termistörün direnci yüksek ve üzerindeki elektrik ak × s × oldukça dü ü üktür. S × cakl × ù × n yükselmesi durumunda termistör direnci azal × r ve dolay × s × yla ak × m de ù eri yükselir. Bu özellikten faydalan × larak ortam s × cak- l × ù × düzenli olarak izlenebilmekte ve yan- g × n uyar × sistemi olu ü turulabilmektedir. S × cakl × k de ù i ü imine ba ù l × olarak termistör direncinin de ù i ü im grafi ù i û ekil 7 ’de gös- terilmi ü tir. lama yap × labilmesi için çoklu sensör yak- la ü × m × yla erken yang × n alg × lama ünitesi geli ü tirilmi ü tir. Bu ünite k × z × lötesi k × v × lc × m, duman ve s × cakl × k sensörleri kullan × larak tasarlanm × ü ve üretilmi ü tir ( û ekil 8 ). 5 V elektriksel gerilim ortam × nda çal × ü abi- len, 15° alg × lama aç × s × na sahip, k × z × lötesi × ü × nlar × alg × layarak parlakl × k seviyesine göre analog veya dijital sinyallere çevirebilen sensör ünitede k × v × lc × m alg × lay × c × olarak kullan × lm × ü t × r. Sensör 760-1100 nm dalga boyu aral × ù × ndaki × ü × k kayna ù × n × 100 cm mesafeye kadar alg × layabilmektedir. Duman alg × lamada duman içerisinde- ki karbon monoksit (CO), karbon dioksit (CO 2 ) ve nitrojen oksit (NO) gibi gazlar × alg × layabilen sensör kullan × lm × ü t × r. Sensör -10 ile 50°C aral × ù × ndaki ortam ü artlar × n- da 10-1.000 ppm de ù er aral × ù × ndaki CO konsantrasyonunu alg × layabilmektedir. S × cakl × k alg × lamada, ortamdaki (san- tigrad biriminde) s × cakl × k de ù i ü imlerine göre oransal olarak voltaj ç × kt × s × verebilen sensör kullan × lm × ü t × r. Sensör -55 ile 150°C aras × ndaki de ù erlerde alg × lama yapabil- mekte, oda s × cakl × ù × nda ± 0.25°C, tam aral × kta ise ± 0.75°C do ù rulu ù unda öl- çüm olana ù × sunmaktad × r. Yang × n alg × lama ünitesinin elektronik dev- re ü emas × û ekil 9 ’da gösterilmi ü tir. Devre üzerindeki voltaj regülatörüyle devre ele- manlar × na 5 V elektriksel gerilim ortam × sa ù lanm × ü t × r. Sensörler ortamdaki s × cakl × k, duman ve k × v × lc × m de ù erleri ölçümünde kullan × lm × ü t × r. Max 232 devre eleman × va- s × tas × yla yang × n alg × lama ünitesi ile bilgi- sayar ortam × aras × nda ileti ü im kurulmu ü - tur. Mikro denetleyici ile veri giri ü -ç × k × ü i ü - lemleri kontrol edilmi ü tir. Elektronik devre ü emas × ve geli ü tirilen algoritmalara göre yang × n alg × lama ünitesinin çal × ü ma ak × ü ü emas × û ekil 10 ’da gösterilmi ü tir. 3. Yang × n Alg × lama Ünitesi Yukar × da çal × ü ma prensipleri ve özellikleri anlat × lan optik k × v × lc × m, duman ve s × cak- l × k de ù i ü im detektörleri kendi ba ü lar × na erken yang × n alg × lama sistemlerinde kullan × lmaktad × r. Fakat her detektörün kullan × m dezavantaj × bulunmaktad × r. Örne ù in duman detektörünün alg × lama yapabilmesi için alev kayna ù × na yak × n olmas × gerekir. Optik k × v × lc × m detektörü × ü × k yay × lma prensibine göre çal × ü t × ù × için kaynakla detektör aras × ndaki cisimler al- g × lamaya engel olabilir. Bu çal × ü mada yukar × da belirtilen dezavantajlar × n en aza indirgenmesi ve daha güvenilir alg × - û ekil 7. S × cakl × k de ù i ü imine göre termistör direnç de ù i ü im grafi ù i û ekil 10. Yang × n alg × lama ünitesi çal × ü ma ak × ü ü emas × û ekil 8. Yang × n alg × lama ünitesi û ekil 9. Yang × n alg × lama ünitesi elektronik devre ü emas × Çoklu Sensör Veri Füzyonu Tekni ù iyle Yang × n Alg × lama Çal × ü mada yang × n alg × lama sistemi k × v × l- c × m, duman ve s × cakl × k de ù i ü im olmak üzere üç sensör kullan × larak tasarlanm × ü ,