Yangın ve Güvenlik Dergisi 180. Sayı (Ocak-Şubat 2016)

KAPAK KONUSU - MAKALE YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 180 40 hayat × n × kaybetmi ü ti. (BDV’lar × n isimlendi- rilmesi ve nas × l çal × ü t × klar × hakk × nda ilave bilgi için; bak × n × z “Changes in High-Rise Buildings: Is It Time to Change Your Pro- cedures? -“Yüksek katl × binalardaki de ù i- ü iklikler: Yöntemlerinizi de ù i ü tirme zaman × geldi mi?” Fire Engineering dergisi Nisan 2013 http://bit.ly/HJFtu8) . 1993 y × l × ndan beri NFPA 14, Dikey ana yang × n devresi ve Hortum Sistemleri için Standart, Ana yang × n borusunun 2½-inçlik hortum ç × k × ü - lar × nda 100 lb/inç² (yakla ü × k 6,8 bar) ba- s × nç ve 250 galon/dakika su ak × ü kapa- sitesi istemektedir. Bu ak × ü debisi ve ba- s × nc × daha üst katlarda elde etmek için binan × n yang × n pompalar × , yükseklikten kaynaklanan bas × nç dü ü melerini (kaba- ca her kat için be ü psi_0,35 bar) ve dikey ana borudaki ve yard × mc × borulardaki sürtünme kay × plar × n × yenmesi gerekmek- tedir. Bu da yang × n pompalar × n dü ü ük katlar için oldukça tehlikeli say × labile- cek bas × nçlarda, yang × n hortumlar × n × ve sprinkler elemanlar × n × patlatabilecek, su basmas × demektir. Ana yang × n borusuna ve sprinkler sistemlerine valflerin giri ü ta- raflar × ndaki statik ve kalan (ak × ü ) bas × nç- lar × emniyetli seviye olan 2½ inçlik ana yang × n borusu hortum ç × k × ü lar × için 175 psi (12 bar) ve sprinkler sistemi kat valfleri için 165 psi (11,2 bar) ile s × n × rlamas × için bas × nç dü ü ürücü valfler monte edilmi ü tir. BDV’lar hem statik hem de ak × ü bas × nç- lar × n × BDV’ × n giri ü indeki bas × nç farkl × l × kla- r × na cevap veren dahili bir ü amand × ra valf vas × tas × yla dü ü ürmektedir. Valfin alt yani giri ü k × sm × nda bir sprinkler aç × lmas × veya itfaiyecinin ana boru hortum ç × k × - ü × na ba ù l × bir yang × n nozulunu açmas × sonucu bir bas × nç dü ü mesi oldu ù unda, ü amand × ra valf oturdu ù u yerden kalka- cak ve suyun akmas × na izin verecektir. Bir nozulun kapanmas × hortum ç × k × ü × ndaki bas × nç dü ü ürücü valfin önünde bas × nç yükselmesine neden olacak bu da ü a- mand × ra valfi kapanma yönünde zorla- yacak ve hortumdaki statik bas × nc × n 175 psi (12 bar) a ü mas × na mani olacakt × r. Foto ù raf 1’ deki bas × nç dü ü ürücü sprink- ler kat kontrol valfine bak × n. Bir el teker- le ù iyle döndürülen di ü li valf mili BDV ile a ü ina olmayan birine hiç su ak × ü × olmad × - ù × için içindeki ü amand × ra valf kapand × - ù × nda valf aç × km × ü gibi gösterecektir. Bu durum yanl × ü anlamaya neden olur, zira bir BDV’ × n di ü li valf mili üzerinde di ü olma- yan ü amand × ra valfin miline temas et- memektedir. Valfin el tekerle ù inin açma yönüne çevrilmesi di ü li valf milini yükseltir bu da valf oturdu ù u yerden yükselirken ü amand × ra valf milinin yükselmesi için bir bo ü luk olu ü turur. E ù er bas × nç dü ü ürücü valfi NFPA 25’e göre test etmezseniz, so- nuç ü amand × ra valfin donarak yap × ü mas × veya korozyon nedeniyle tam aç × lama- mas × olabilir. Foto ù raf 2 ’deki ana yan- Foto ù raf 1. Bu bas × nç dü ü ürücü sprinkler kat kontrol valf × aç × k pozisyonda gözükse bile, valf × n içindeki ü amand × ra valf kapal × - d × r, zira su akmamaktad × r. Foto ù raf 2. (2) Su bu ana yang × n borusun- daki BDV’dan hemen hemen hiç akma- makta adeta damlamaktad × r. Valfin te- kerle ù i tam aç × k konumdad × r ancak valfin ü amand × ras × korozyon nedeniyle oturdu ù u yataktan hemen hemen hiç kalkmamak- tad × r. Burada ü amand × ra valfi mili üzerinde di ü olmad × ù × na dikkat edin. Bu valfin ba- s × nç dü ü ürücü valf oldu ù unu gösterir. Resim 3. Valfin d × ü × oldukça iyi durumda krom kaplama olarak gözükmesine ra ù - men, Foto ù raf 4. Valfin iç k × sm × nda oldukça kötü bir korozyon vard × r. Valf 12 y × l önce tak × lm × ü t × r ancak korozyon ve hiç çal × ü t × r × l- mamas × nedeniyle ar × zalanm × ü t × r. g × n borusu ç × k × ü × valf tekerle ù i tam aç × k pozisyondayken dahi sadece damla damla su akt × ù × durumu göstermektedir. û amand × ra valfin milinde herhangi bir di ü olmad × ù × na, yani bir BDV oldu ù unu gös- terdi ù ine dikkat ediniz. û amand × ra valf y × llar × n getirdi ù i korozyon nedeniyle valf tekerle ù i tam aç × k pozisyonda olsa bile oturdu ù u yataktan adeta hiç ayr × lmam × ü gibi yükselir ve y × llar önce ana yang × n