Yangın ve Güvenlik Dergisi 172. Sayı (Ocak-Şubat 2015)

<$1*,1 YH *h9(1/ø. 6$<, 66 <$1*,1 0$.$/( “… bu yang × na, çok fazla odun tu ù las × n × n ticari f × r × n içinde yak × lmas × a ü × r × × s × birikimi- ne neden olmu ü tur ve × s × o kadar yo ù un ç × km × ü t × r ki f × r × n × n iç duvarlar × nda birikmi ü olan kreozotu yakm × ü t × r. Yang × n f × r × n × n at × k gaz ç × k × ü × na do ù ru ilerlemi ü ve daha sonra yang × n duvar × korumas × n × y × km × ü t × r.” Yang × n f × r × n × n baca ç × k × ü × ndan davlumba- za ve oradan da kanala yay × lm × ü , kanal ile yan × c × in ü aat malzemeleri, yani ah ü ap dikmeler ve dö ü eme kiri ü leri aras × nda fazla mesafe olmamas × nedeniyle içinde birçok kirac × s × olan binay × sarm × ü t × r. ú lave faktörlerin içinde, klasik yang × n söndürme sistemince alg × lama yang × n söndürmesi- nin yap × lamamas × , kanalda gereken e ù i- min ve k × smen de yeterli temizlik için eri ü im panelinin olmamas × nedeniyle, egzoz kanal × nda yetersiz ya ù ve kreozot temizli ù i yap × lmas × say × labilir. Bu f × r × nlara hazneli f × r × n da denilmektedir ve gaz yak × tl × , odun ya- k × tl × veya gaz odun yakan kombinasyonda da sat × n al × nabilmektedir. ú lave Vaka Çal × ü malar × NFPA’dan (Ulusal Yang × ndan Koruma Ajans × ) gelen bir raporun Ek B’sinde yeme ve içme tesislerinde meydana gelen 13 yang × n hadisesinin k × sa özetleri yer almaktad × r. Yang × n hadiselerinin be ü inde, davlumbaz yang × n × söndürme sistemi uygun ü ekilde çal × ü mam × ü t × r. Hadiselerden birinde, söndürme sistemi davlumbaz × n alt × ndaki yang × n × söndürmü ü ancak yan- g × n kanalda devam etmi ü ve sonunda itfaiyecilerle söndürülmü ü tür. Alg × lama Raporlar kat × yak × t kullanarak pi ü irmenin neden oldu ù u baz × yang × nlar × n klasik yang × n söndürme sistemi detektörlerinin üzerinde kanalda ba ü lad × ù × n × göstermek- tedir. Bunlar k × v × lc × m, yanan kor parça- lar × veya kanallardaki ya ù ve kreozotun otomatik ate ü lenmesiyle tutu ü mu ü lard × r. Di ù er yang × nlar davlumbazdan kanallara klasik eriyen sigortal × yang × n detektörleri- nin alg × lay × p yang × n söndürme sistemini çal × ü t × rmas × ndan, özellikle de ba ù lant × lar ya ù a gömülmü ü se, daha h × zl × ilerler. Bir yang × n cephesi son derece h × zl × ilerleye- bilir. Örne ù in, 4,5 metre uzunlu ù unda bir kanalda, kanal h × z × 7,62 m/sn. olan bir yang × n 0,6 sn’de egzoz sisteminde, kanal giri ü indeki eriyen sigortalardan egzoz fan × giri ü ine kadar tüm kanalda dola ü abilir. Alevin dola ü ma süresi kanal uzunlu ù una ve egzoz h × z × na ba ù l × d × r ve tipik restoran binalar × nda bu süre çok k × sad × r. Kanal × n Bütünlü ù ü Yemek hizmeti veren tesislere ve yang × n × n meydana geldi ù i yerlere yap × lan ziyaretler ya ù s × zd × ran birçok kanal ve kanal eri ü im kapaklar × oldu ù unu gösterdi. Davlum- bazlar × n üstlerinde, alç × pan, asma tavan üzerinde ya ù toplanmas × veya tavan pa- nellerinde ya ù × n yay × lmas × ve içine i ü leme- si sonucu, bunlar × n tümü yang × na neden olacak yak × t kayna ù × haline gelmektedir. Yeni yang × n söndürme sistemi UL 300 test- leri s × ras × nda en son ke ü if s × zd × ran bir test kanal × ndan “yang × n toplar × ” ü eklinde ya ù × n patlayarak ç × kt × ù × n × n gözlemlenmesidir. Kurallar ve Standartlar Kat × yak × tla pi ü irme için özel baz × kural ve standart ü artlar vard × r, örne ù in ayr × egzoz sistemleri kullan × lmas × gibi, bu Uluslararas × Mekanik Kodu ve NFPA Standart 96’da verilmi ü tir. Yemeklerin lezzetlerinin artmas × , restoranlara kat × yak × t kullanan mangalla- r × n ilave edilmesi e ù ilimine uyum için 2014 NFPA 96 standard × bölüm 14.3.4’ü ilave etmi ü tir. Bu bölüm bu tip pi ü irme kullan × ld × - ù × nda ayr × bir egzoza gerek duyulmamas × için tümünün yerine getirilmesi gereken 11 ü art s × ralam × ü t × r. Halen kat × yak × t kullanarak pi ü irmede koruyucu olarak kullan × lan yang × n sön- dürme sistemleri için ilave veya alter- natif ü artlar getiren bir standart yoktur. H × zla alg × lanamayabilen ve neticesinde müdahale edilemeyen kreozot ve ya ù yang × nlar × n × n çifte tehlikesi, kat × yak × t kullanarak pi ü irmede daha geli ü mi ü yan- g × n söndürme sistemlerine olan ihtiyac × göstermektedir. UzunSüreli Kullan × mveYüksekS × cakl × k Kat × yak × t pi ü irme i ü lemi tamamland × ktan sonra saatlerce s × cak olarak kalabilir ve gece boyunca yang × n tehlikesini yükseltir. Bu durumda otomatik, güvenilir yang × n söndürme sistemlerinin mevcut olmas × özellikle önem kazanmaktad × r. Örne ù in, Chicago Tribune gazetesinde yap × lan son restoran röportaj × nda ü unlar dikkat çekmektedir, “…13 ay önce aç × ld × ù × ndan [restoran] bu yana, odun yakan ocak hiç sön- dürülmedi.” Yüksek çal × ü ma s × cakl × klar × nedeniyle ya ù ve kreozotun tutu ü ma tehlikesi artt × ù × ndan baz × aç × klama notlar × n × okumak ilgi çekici olmaktad × r; “servis zaman × , iç s × cakl × k [f × r × n × n] taban k × sm × nda 800°C’ye, yukar × da kubbe k × sm × nda alevlerin yalad × ù × yerde ise 1000°C’ye kadar yükselmektedir”. Belir- tilen her iki s × cakl × k da ya ù ve kreozotun otomatik olarak tutu ü mas × na yetecek s × cakl × k dereceleridir. Ya ù ile kaplan × p yang × n s × ras × nda eriyip ayr × lmayan birle ü me elemanlar ×