Yangın ve Güvenlik Dergisi 172. Sayı (Ocak-Şubat 2015)

.$3$. .21868 0$.$/( <$1*,1 YH *h9(1/ø. 6$<, 56 Boylamas × na ve Enlemesine Sal- lanma Destekleri Boylamas × na sallanma deste ù inin ama- c × borunun yönüne paralel olan kuvvet- lerin etkisini gidermektir, yanlamas × na sallanma deste ù i ise borunun yönüne dik olan kuvvetlerin etkisini giderir. Sal- lanma deste ù i sistem boru devresinde- ki a ü × r × hareketi önlemeye yöneliktir. Baz × istisnalarla, destek a ü a ù × daki yerler için gereklidir: x Sistemin yükseltici dikey borusunun üstüne, x Tüm sistemin ana besleme devrele- rine ve üstte bran ü lar × besleyen ana devreye, x 50 mm ve üstündeki çapl × kollar üzeri- ne (sadece yanlamas × na destek). NFPA 13’e göre uzunlamas × na sallant × des- tekleri ana besleme yukar × da kollar × besle- yen ana devreler için gereklidir ve merkez- de en fazla 80 ft (24.3m) arayla koyulurlar. Sallanma deste ù i için yap × lan hesapla- malara ba ù l × olarak daha yak × na koyul- malar × da gerekebilir. NFPA 13’e göre son destek ve borunun son ucu aras × mesafe- nin 40 ft (12 m) a ü mamas × gerekir. NFPA 13’e göre yanlamas × na sallant × destekleri 2,5 inch (50 mm) veya daha büyük çapl × ana besleme ve yukar × da kollar × besleyen ana devreler için gereklidir, merkezde en fazla 40 ft (12m) arayla koyulurlar. Son des- tek ve borunun son ucu aras × mesafenin 6 ft (1,82 m) a ü mamas × gerekir. Yük Hesab × nda Etki Bölgesi Sallanma deste ù i tasar × m × tipik olarak “etki bölgesi” olarak adland × r × lan bir tek- nikle yap × l × r. Bölge ise deste ù in, sistemin harekete kar ü × korunmas × istenen k × sm × anlam × ndad × r. Bu “etki bölgesi” destek taraf × ndan bir sonraki deste ù in harekete direnç yapma görevini devrald × ù × nokta- ya kadar harekete direnç gösterdi ù i boru parças × d × r. Uygulamada, iki koldan her birinin etki bölgesi genel olarak destekler aras × ndaki orta noktaya kadar uzanacak- t × r. Destek taraf × ndan kar ü × lanmas × gere- ken yük tüm borular × n su ile doldurularak elde edilen a ù × rl × klar × n × n ilavesi ile hesap- lanm × ü t × r. Bu de ù erler NFPA 13 (2013 yay × - n × ) Tablo A.9.3.5.9 gibi çe ü itli tablolardan temin edilebilir. Su ile doldurulmu ü olarak tüm boru segmentlerinin toplam a ù × rl × ù × - n × n 1.15 ile çarp × m × “etki bölgesi” yüküdür. Destek üzerine etkiyen yatay kuvvet, (F pw ) sismik katsay × (C p ) n × n a ü a ù × daki formüle göre hesaplanm × ü a ù × rl × k (W p ) ile çarp × - m × ndan bulunur. 6” Yükseltme borusu Toplam 20” uzunlu ù unda Yanlamas × na Destel Yanlamas × na Destel 4 Yollu Destel Uzunlamas × na Destel û ekil 2. Basitle ü tirilmi ü bir sprinkler sistemi düzenlemesini göster- mektedir. û ekil 3 NFPA 13 ü artlar × na uyan yanlamas × na, uzunlamas × na ve dört- yönlü desteklerin tipik yerlerini göstermektedir. û ekil 4 ise “etki bölgesi” kavram × n × n basitle ü tirilmi ü bir örne ù ini göstermek- tedir. F pw = C p W p Hesaplama prosedüründe kullan × lan h × zlanma katsay × s × n × n (C p ) yetkili makam taraf × ndan daha dü ü ük bir de ù er olma- s × belirtilmedikçe C p = 0.5 olarak kabul edilir ve daha yüksek veya alçak de ù er o mevkiye ait yer hareketi parametresinden (S S ) elde edilir. Bu yer hareketi parametresi ABD Jeolojik Ara ü t × rmalar Dairesince ön- ceki deprem olaylar × ve modelleme pa- rametrelerine dayan × larak geli ü tirilmi ü tir. S S de ù erleri ABD Jeolojik Ara ü t × rmalar Dairesi web sitesinden elde edilebilir. Bu web site- si kullan × c × ya interaktif bir harita üzerinden seçmesine yard × mc × olacak bir araç verir ve bu araç seçilen mevki için uygulana- cak S S faktörünü gösterecektir. Örne ù in, Aon Yang × ndan Koruma Mühendisli ù i bü- rosunun 0.125g’lik bir S S faktörü vard × r. NFPA 13’teki 9.3.5.9.3 tablosuna dayanarak yer hareketi parametre de ù eri 0.33 veya daha dü ü ü ù ünün 0.35 C p katsay × s × vard × r. û ekil 4 ’teki örnek kullanarak yanlama- s × na destek iki taraf × ndan kar ü × lanacak yatay yük Tablo 1 ’de gösterildi ù i ü ekilde hesaplan × r. Bu örne ù e dayanarak, des- tek blo ù unu 1,032 lb (yakla ü × k 470 kg) yatay yüke kar ü × koymal × d × r.