Yangın ve Güvenlik Dergisi 169. Sayı (Eylül 2021)

.$3$. .21868 8<*8/$0$ <$1*,1 YH *h9(1/ø. 6$<, 44 Gerçek binada sprinkler montaj × NFPA 13 ile uyumlu olmas × na ra ù men model- lenen sprinklerler, sprinklerin tepki verme süresini ölçülü bir ü ekilde geciktirmek ve modelde kullan × lan 2 ft küplük (0.61 m) × zgara hücresi ölçüsüyle uyumu korumak için NFPA 13’ün öngördü ù ü maksimum 30mm’den daha a ü a ù × yerle ü tirilmi ü ler- dir. Sprinklerlerin aktif hale gelme s × cak- l × ù × 68°C ve RTI (Reponse Time Index) ka- baca 100 (ft×s) 1/2 [50 (m×s) 1/2 )], olarak belirlenmi ü tir bu ölçü hafif tehlike yatan kullan × m derecesine göre s × radan bir s × - cakl × ù × , h × zl × tepkiyi, geni ü letilmi ü kaplama alan × olan bir sprinkler sistemini simüle et- mektedir. Tablo 1 modellerde çal × ü t × r × lan her bir yang × n senaryosunda en çabuk aktivasyon zaman × n × göstermektedir. Duman tahliye sistemi NFPA 204 5 ’ten al × - nan hesaplama yöntemlerine göre ta- sarlanm × ü t × r. Tahliye edilen duman × n yeri- ni alacak tamamlama havas × dört giri ü in her birindeki iki tak × m 6 ft x 8 ft (1.8 m x 2.4 m) ölçülerindeki çiftli kap × lardan ve do ù u ve bat × giri ü lerinin her ikisindeki iki ilave hava firar × ndan sa ù lanacakt × r. Ger- çek hava tahliye alan × atriyum boyun- ca uzanan pencereli alandaki 48 adet pencere ile sa ù lanacakt × r. Bunlar 4.5 ft x 4.5 ft (1.4 m x 1.4 m) ölçülerindedir ve toplam 972 ft kare (90,3 metre kare) alan sa ù lamaktad × r. 0,35 olan havalan- d × rma katsay × s × dâhil olmak üzere top- lam etkin hava tahliye alan × 340 ft kare (31.6 metre kare) yapmaktad × r. Rüzga- r × n da etkisini (h × z ve yön olarak) muka- yese etmek için birçok farkl × senaryolar (her yang × n yeri için dokuz adet) olu ü tu- rulmu ü tur. Atriyum duman kontrol sistemi atriyumun çat × s × boyunca yerle ü tirilmi ü üç adet huzme × ü × kl × detektör (beam detector) vas × tas × yla aktif hale geçer. I ü × kl × detek- törlerin ikisi atriyum boyunca do ù u bat × yönünde çal × ü × r. Üçüncü × ü × kl × detektör ise atriyumun çat × s × n × n yakla ü × k bir met- re alt × na yerle ü tirilmi ü tir ve kuzey-güney yönde çal × ü arak kuzey veya güney giri ü koridorlar × nda olabilecek duman × alg × lar. Bu detektörler × ü × kl × alg × lay × c × lar × nda %25 bir × ü × k engellemesi olmas × halinde aktif duruma geçerler. Detektörün aktif hale gelmesinden itibaren yang × n alarm × n × n sinyal olu ü turma zaman × ve hava tahli- yeleri ve kap × lar × n tam olarak aç × lmas × n × sa ù lamak için 45 sn’lik bir gecikme za- man × verilmi ü tir. Atriyum içinde görü ü mesafesi ve s × cakl × k de ù erlerinin illüstrasyonu ‘örneklemesi’ için iki boyutlu dilim dosyalar × verilmi ü tir. Her ölçüm için gösterilen dilim dosyas × zemin seviyesinden 11,6 metre yukar × - dan, bu de ù er en yüksek yürüme yüzeyi- nin 1,8 metre yukar × s × ndad × r, al × nm × ü t × r. Bu yüksekli ù in alt × ndaki seviyelerde meyda- na gelebilecek görü ü mesafesinde her- hangi bir azalma, s × cakl × kta art × ü ve/veya asfiksant ‘bo ù ucu’ gazlar × n miktar × nda bir art × ü belli say × da insan × n o mahalden ç × k × ü × n × önemli ölçüde etkilemeye ba ü la- yacakt × r. Modelleme Sonuçlar × , Özet Her bir yang × n senaryosunun, duman tahliyesi ve sprinkler aktif hale geçme zamanlar × da dâhil olmak üzere, sonuç- lar × tablo 1’de özetlenmi ü tir. De ù erle her bir yang × n mevkii için s × f × r rüzgar senaryo- lar × ndand × r, iç ve d × ü s × cakl × klar × n ikisi de 20°C’dir. Rasyonel Analizler Baca Etkisi Baca etkisi binan × n iç ve d × ü s × cakl × klar × farkl × oldu ù unda havan × n hareket etme e ù ilimini tarif eder. Normal baca etkisi bina içi s × cakl × ù × n binan × n d × ü × ndaki ha- van × n s × cakl × ù × ndan daha yüksek oldu ù u Tablo 1. Yang × n Modelleme Sonuçlar × Özeti Yang × n × n mevkii Yang × n Tipi Tahliyenin aktif hale geçmesi Sprinklerin aktif hale geçmesi Görü ü mesafesi S × cakl × k Merkez Duman ç × kmas × 11.5 saniye Aktif hale geçmez Hiçbir zaman 92 ft (28.2 m) alt × na dü ü mez Hiçbir zaman 113°F (45°C) üzerine ç × kmaz Merdivenlerin alt × Duman ç × kmas × 30 saniye 217 saniye Hiçbir zaman 46 ft (14 m) alt × na dü ü mez Hiçbir zaman 149°F (65°C) üzerine ç × kmaz Stüdyo ve toplant × odalar × aras × Asimetrik gaz duman × 6 saniye 19.5 saniye *, 89 saniye ** Hiçbir zaman 68 ft (20.9 m) alt × na dü ü mez Hiçbir zaman 122°F (50°C) üzerine ç × kmaz 2. kat Güney giri ü yan × Duman ç × kmas × 17 saniye 69 saniye *** Hiçbir zaman 39 ft (12 m) alt × na dü ü mez Hiçbir zaman 221°F (105°C) üzerine ç × kmaz * Aktif hale geçme zaman × sprinklerin yang × na göre yerinde ba ù l × olabilir. ** Ayn × modelde, di ù er sprinkler 89 s sonra aktif hale geldi. *** Sprinklerler üçüncü katta güney holüne yerle ü tirildi.