Yangın ve Güvenlik Dergisi 167. Sayı (Mayıs-Haziran 2014)

.$3$. .21868 0$.$/( <$1*,1 YH *h9(1/ø. 6$<, 54 Osman GRANT ú dr. úü l. M ú stanbul Büyük ü ehir Belediyesi ú tfaiye Daire Ba ü kanl × ù × Anadolu Yakas × ú tfaiye Müdürlü ù ü A - S × n × f × úü Güvenli ù i Uzman × Soma Art × k Kömürden Daha Kara Üretim surecindeki ana faaliyetler ve yard × mc × i ü ler ayn × zamanda i ü kazas × risklerinin kaynaklar × n × da olu ü turmaktad × r. Çok istisnai haller d × ü × nda her i ü kazas × nda bir hata veya ihmal vard × r. Türkiye’de kömür ve linyit ç × karan kay × tl × 740 i ü letme bulunuyor. Kömür ve linyit madenlerinde 48 bin 706 kay × tl × i ü çi çal × ü × yor. Madenlerde úü Sa ù l × ù × ve Güvenli ù i Ruhsat hukuku Türkiye Kömür úü letmelerine (TK ú ) ait olan Soma Kömür úü letmeleri A. û . ta- raf × ndan hizmet al × m yolu ile i ü letilen, Manisa ú li Soma ú lçesi Eynez mevkiinde bulunan yeral- t × kömür Oca ù × nda, 13 May × s 2014 Sal × günü saat 15:10 civar × nda meydana gelen olay sonucunda aralar × nda 5 maden mühendisi bulundu ù u 301 i ü çi hayat × n × kaybetmi ü , 486 i ü çi de yaralanm × ü t × . Soma’da maden oca ù × nda meydana gelen kaza, Türkiye’yi yasa bo ù du. Birço ù u y × llard × r çö- züm arayan sorunlar × da yeniden kamuoyunun gündemine ta ü × d × . Bunlardan biri de Türkiye’nin i ü kazalar × n × n ve meslek hastal × klar × n × n en yo ù un oldu ù u sektörlerden biri olan madencilik alan × n- daki Uluslararas × Çal × ü ma Örgütü’nün (ILO) sözle ü - mesini neden henüz onaylamam × ü oldu ù u. ILO Madencilik Uzman × Martin Hahn , Türkiye’nin henüz onaylamad × ù × sözle ü meyle ilgili “Bu söz- le ü memadencilik sektörüne özgü önlemler içe- riyor ve bu önlemlerin tamam × , madencilikte i ü sa ù l × ù × ve güvenli ù i sonuçlar × n × düzeltmek için önemli bir çerçeve çiziyor” diyor. Yeralt × maden ocaklar × nda göçükler, topuk patlamas × , gaz ve toz patlamalar × , nakliyat i ü leri, su bask × n × , ma- kina ve donan × m kullan × m × , elektrik kullan × m × , ocak yang × nlar × , patlamalar ve ü ok dalgalar × , malzeme dü ü mesi veya kaymas × , havas × zl × k, zehirli ve bo ù ucu gazlar × n etkisi vb. nedenlerle i ü kazalar × meydana gelmektedir. Üretim surecindeki ana faaliyetler ve yard × m- c × i ü ler ayn × zamanda i ü kazas × risklerinin kay- naklar × n × da olu ü turmaktad × r. Çok istisnai haller d × ü × nda her i ü kazas × nda bir hata veya ihmal vard × r. Türkiye’de kömür ve linyit ç × karan kay × tl × 740 i ü letme bulunuyor. Kömür ve linyit maden- lerinde 48 bin 706 kay × tl × i ü çi çal × ü × yor. Yeralt × Maden úü lerinin Yap × ld × ù × úü yerlerin- de Uygulanacak Asgari Özel Hükümler Havas × nda % 19’dan az oksijen, % 2’den çok metan, % 0.5’ten çok karbondioksit, 50 ppm (%0.005) den çok karbonmonoksit ve di ù er tehlikeli gazlar bulunan yerlerde çal × ü × lmaz. 8 saatlik çal × ü ma için müsaade edilen en yüksek hidrojensülfür oran × 20 ppm (% 0,002)’dir. Oksijen miktar × azalan veya yan × c × , parlay × c × ve zararl × di ù er gazlar × n kar × ü mas × yla bozulan yahut çok × s × nan hava ak × mlar × , di ù er çal × ü ma yerlerinden geçmesine meydan verilmeden, derhal ve en k × sa yoldan, ocak d × ü × na at × l × r. Hava özelliklerinin bozulmas × ndan, × s × nmas × n- dan ve oksijen azalmas × ndan kaynakl × olum- suz etkilerinden çal × ü anlar × korumak için, ça- l × ü man × n zorunlu oldu ù u durumlarda çal × ü ma alan × ve zaman × s × n × rland × r × l × r. Grizulu ve yan- g × na elveri ü li kömür damarlar × n × n bulundu ù u ocaklarda tüm çal × ü anlar, çal × ü ma süresince yanlar × nda karbonmonoksit maskesi veya ferdi oksijen kurtar × c × lar × ta ü × r ve gerekti ù inde kullan × r. Mevzuat × m × zda madenlerde giri ü ve ç × k × ü için iki yol aç × lmas × zorunlulu ù u hükmü, 22.10.1984 tarihinde yürürlü ù e giren Maden ve Ta ü Ocak- lar × úü letmelerinde ve Tünel Yap × m × nda Al × na- cak úü çi Sa ù l × ù × ve úü Güvenli ù i Önlemlerine ú li ü kin Tüzü ù ün 6. maddesinde; “Haz × rl × k dev- Karbonmonoksit miktar × n × n insan üzerindeki süreye ba ù l × etkisi