Yangın ve Güvenlik Dergisi 167. Sayı (Mayıs-Haziran 2014)

<$1*,1 YH *h9(1/ø. 6$<, 14 *h1&(/ Soma Holding taraf × ndan i ü letilen Soma ta ü kömürü ocaklar × nda 13 May × s günü meydana gelen maden facias × nda resmi rakamlara göre 301 maden i ü çisi hayat × n × kaybetti, 486 i ü çi yaraland × . Bu çapta yüksek ölümlü maden facialar × na dünyada en son 1975 y × l × nda Hindistan’da rastlan × rken; facian × n ihmallerden kaynaklan × p kaynaklanmad × ù × , madende i ü güvenli ù i tedbirlerinin al × n × p al × nmad × ù × büyük tart × ü malara neden oldu. SOMA Maden Facias × ! Madencilik Soma’da en geçerli geçim kayna ù × . Manisa’ya ba ù l × yüz bin nüfus- lu ilçede her yüz ki ü iden on be ü i maden i ü çisi. Facia sonras × tarif edilmez bir ac × ilçeye kapkara bir bulut gibi çöktü. Yüz- lerce aile yasa bo ù uldu, bine yak × n ço- cuk yetim kald × . Peki, Soma kader miydi? Kaç × n × lmaz bir kaza m × yd × ? Daha do ù ru soru ü u olsa gerek, kaza olan ü eyin kaç × n × lmaz olma- s × mümkün mü? Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakan × Say × n Taner Y × ld × z olay sonras × mecliste yapt × ù × konu ü mada; “ E ù er bir afet do ù al afet de ù il ve tabi afet de ù ilse orada kusur vard × r. Oradaki afet do ù al afetse oradaki kusur tart × ü × l × r. Buradaki ku- sur kesinlikte tart × ü × lmaz. Bunun payda ü lar × kim ve hangi kurulu ü olursa olsun bunun- la alakal × yapaca ù × m × z çal × ü maya inan- man × z × isterim. Burada insani, siyasi, idari, adli, hukuki, teknik denetimler aç × s × ndan ve birçok yönden bu konunun irdelen- mesi laz × m” sözleriyle yüzy × l × n büyük i ü kazas × n × n “kader” denilerek aç × klanama- yaca ù × n × ifade etti. TEPAV’ × n (Türkiye Ekonomi Politikalar × Ara ü t × rma Vakf × ) 2010 tarihli raporuna göre milyon ton ta ü kömürü üretimi ba ü × na can kay × plar × kar ü × la ü t × r × ld × ù × n- da, 2008 y × l × nda büyük üreticiler olan ABD’de 0,02; Çin’de 1,27 iken Türki- Facian × n ard × ndan bölgeye giderek in- celemelerde bulunan i ü güvenli ù i uz- manlar × kamuoyuna yapt × klar × aç × klama- larda, olay × n ihmal ve güvenlik önlemleri- nin hafife al × nmas × ndan kaynakland × ù × na dair pek çok i ü aret oldu ù unu belirttiler. Madende yakla ü × k 10 gündür kademeli olarak × s × n × n artt × ù × , durumun yönetime bildirilmesine ra ù men önlem al × nmad × ù × madenden sa ù kurtulan farkl × i ü çiler tara- f × ndan ayn × betimlemelerle dile getirildi. Konuyla ilgili Türkiye yarg × n × n verece ù i kararlara kilitlenirken, i ü güvenli ù i uzman- lar × n × n ve kamuoyunun genel kan × s × ma- dende geni ü çapl × i ü güvenli ù i ihlallerinin söz konusu oldu ù unun çok aç × k oldu ù u yönünde. ye’de 7,22 gibi bir istatistik ç × k × yor kar- ü × m × za. Çin’in bile 5 kat × ! TÜ ú K verilerine göre ülkemizde 2002-2013 y × llar × aras × nda kaydedilen toplam 880 bin i ü kazas × nda ölen i ü çi say × s × toplam 13.442. úü kazalar × n × n en yüksek oldu ù u sektör yüz- de 13,4 oranla madencilik ve ta ü ocaklar × . Yasalara göre özel sektörün sahibi oldu- ù u veya i ü letti ù i i ü letmelerde i ü güvenli- ù inden ü irket sorumlu. Ölümlü kazalar × n engellenmesi için devlete dü ü en gö- rev ise; do ù ru denetim ve yapt × r × mlar × n uygulanmas × . Yeni Soma’lar ya ü amak istemiyorsak i ü güvenli ù i konular × n × gün- demin ilk s × ralar × na ta ü × mak ve orada tut- mak ise; medyan × n görevi ku ü kusuz.