Yangın ve Güvenlik Dergisi 165. Sayı (Mart 2014)

KAPAK KONUSU - MAKALE YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 165 58 Bölüm 909 duman kontrol sistemlerinin, tasarlanacak sistemin tipine ba ù l × ola- rak, bir ya ù murlama (sprinkler) sistemiyle veya duman alg × lama sisteminin çal × ü - mas × yla harekete geçmesini ü art ko ü ar. Yönetmelik ayn × zamanda sistemlerin Bölüm 907 ile (Yang × n Alarm ve Alg × la- ma Sistemleri) ve NFPA 72: Ulusal Yang × n Alarm ve Sinyal Yönetmeli ù i ile uyumlu olmas × için mekanik duman kontrol sis- temlerinin girdi veya ç × kt × kontrollerini de sa ù lamas × n × ü art olarak getirir ve bu tip sistemlerin UL 864 ile uyumlu bir kontrol ünitesiyle donat × lmas × n × ve duman kont- rol cihaz × olarak etiketlenmesini de be- lirtir. UL 864 ü artlar × içinde NFPA 72, NFPA 92A: Duman Kontrol Sistemleri için Standart ve NFPA 92B: Al × ü veri ü Merkezleri, Atriyum (ortas × aç × k alanlar) ve Büyük alanlar için Duman Yönetim Sistemleri için K × lavuz gibi birçok NFPA¹ standartlar × n × kar ü × la- mak için kullan × lan kontrol üniteleri ve ak- sesuarlar × n × kapsar. Her bir sistem UL² ta- raf × ndan test edilir ve daha sonra uyumlu cihaz ürün listesinde “UUKL” tan × m × yla lis- telenir. Yang × n alarm ve bina otomasyon sistemleri duman kontrol istemini kontrol etmek ve bütünle ü mi ü bir sistem olarak düzenlenebilmek için bu ü artlara uymak ve etiketlenmek zorundad × r. Kontrol ve Testler Bütünle ü mi ü sistemler sistemin birbirileri ile çal × ü mas × ve uygun görev yapmas × n × n do ù rulanmas × bak × m × ndan yeterli zama- na ihtiyaç duyarlar. ú lgili tesisat mühen- disinin ve tesisat müteahhidinin ve cihaz sat × c × lar × n × n onaylanm × ü ve yönetmelikle- re uyumlu bir tesisat sa ù lamalar × için bu ü artlar × n etkisini anlamalar × çok önemlidir. Bu sistemlerin karma ü × k olmas × ve gere- ken bütünle ü me nedeniyle, testler fonksi- yonlar × n ve i ü lem s × ralar × n × n hem otoma- tik hem de manual konumlarda do ù ru çal × ü t × ù × n × teyit etmelidir. Bütünle ü mi ü sistemlerin kontrol ve testle- ri genellikle can s × k × c × ve zaman al × c × d × r ve genellikle aksakl × klar × n düzeltilebilme- sinden önce birçok defa testlerin yeni- lenmesi ihtiyac × vard × r. Bu genelde farkl × sistemlerin program × n son zamanlar × na do ù ru tamamlanmas × ve nihai kabul testlerinden önce sorunu çözmek için yeterli zaman kalmamas × ndan kaynak- lan × r. Devreye alma sürecini h × zland × ran her etken projenin geneli için faydal × d × r. Bina Otomasyon Sistemlerinin duman kontrol sistemlerinin bütünle ü mi ü bir par- ças × olarak kullan × lmas × n × n avantajlar × n- dan biri de, sistemin VFD³ ler kullanarak gerçek ortam ko ü ullar × na uymak için ça- l × ü ma ko ü ullar × n × de ù i ü tirebilme imkân × d × r. Duman kontrol sistemlerinin tasar × m × s × - cakl × k, rüzgâr durumu ve bina yap × s × n × n “s × zmazl × k” kalitesinin de içinde oldu ù u birçok de ù i ü ken ü arta ba ù l × d × r. Bu ko ü ullar duman kontrol sistemimim test ve ayar- lar × n × en iyimser bak × ü la daha da zorla ü - t × r × r. Bina Otomasyon Sistemlerinin bütünle ü - mesi her bir fan × n programlama ile fan süratlerinin ayarlayarak test stresinin azal- mas × na yard × mc × olur. A ü × r × derecede merdiven bas × nc × oldu ù u durumlarda, her bir fan kendisinin merdivene olan hava ak × ü × n × azaltacak ü ekilde ayarlana- bilir, bu suretle kap × lar × n aç × lma kuvvetle- rinde daha dü ü ük bas × nç etki etmi ü olur. Benzer ü ekilde, ba ù × ms × z bir bölgenin du- man kontrol performans × için, fan devri, bina otomasyon sistemden al × nan yan- g × n alarm sistemine göre, her bir bölge için ayr × ayr × ayarlanabilir. Bu operasyonun olumsuz taraf × ysa, BOS kontrollerinin tipik olarak yang × n alarm × kontrol panelinin ve yang × n savunma ekibinin duman kontrol panelinin, her ikisi de normal olarak yang × n kontrol odas × nda bulunurlar, uza ù × na yerle ü tiril- mi ü olmas × d × r. BOS kontrolleri ve sistem elemanlar × genellikle bina görevlilerinin ve HVAC donan × m × n × n rahatl × ù × na uygun olarak yerle ü tirilir. Test ü artlar × alt × nda, ge- rekli ayarlamalar × yapmak için BOS kont- rollerini izlemek maksad × yla ilave perso- nel gerekebilir. Her bir duman bölgesi ü art × na göre fan süratini benzer ü ekilde ayarlamak onay için en uygun yöntemdir, bu yöntem ayn × zamanda ayarlarda yap × labilecek ve sistemi verimsiz hale getirebilecek uy- gun olmayan de ù i ü iklikler için ileride el- veri ü li zaman da kazand × r × r. Bu program- laya eri ü imi s × n × rlamak ve herhangi bir de ù i ü iklik yap × ld × ù × nda kay × t alt × na alma zorunlulu ù u getirmeye dikkat edilmelidir. Dokümantasyon Mühendisler, müteahhitler, deneticiler ve yetkili onay makamlar × nca yap × lan tüm i ü ler tamamland × ktan sonra bütünle ü mi ü sistemin çal × ü mas × onaylanarak kabul edilir ve mal sahibi i ü i teslim al × r ve nihai olarak binan × n kullanma iznin belgesini al × r. Ancak proje henüz tamamlanma- m × ü t × r. Bina sahibinin bütünle ü mi ü sisteme ait tüm dokümanlar × almas × ve dikkatle saklamas × önemlidir. Bina ya ü land × kça, baz × ü eyler de ù i ü ir ve sistemler tadilat görür. De ù i ü iklikler meydana geldi ù inde, de ù i ü ikli ù i yapan müteahhit entegre sis- temin birlikte çal × ü mas × n × bu doküman- tasyona bakarak devam ettirebilir ve de ù i ü iklikleri gösteren düzeltmeler yapa- rak dokümanlar × revize edebilirler. ú lave olarak, tadil edilmi ü sistemler de ù i ü tirilmi ü performanslar × n × kan × tlamak üzere tekrar test edilmelidir. Bu test i ü leminin kay × tlar × da mevcut kay × t dokümanlar × yla bera- ber bulunmal × d × r. Yang × n korumas × ve yang × n alarm sistem- lerinin bina otomasyon sistemleriyle bü- tünle ü tirilmesi maliyet bak × m × ndan uygun olabilir ve daha verimli çal × ü ma sa ù laya- bilir. Burada önemli olan tasar × m ve uy- gulaman × n, yani tesisat × n, iyi planlamas × ve koordine edilmesidir. Bu ü ekilde sis- tem ömür süresi boyunca uygun ü ekilde devam ettirilebilir. ¹ NFPA (Amerikan Ulusal Yangın Koruma Ajansı) ² UL: Underwriters Laboratories kuruluşu ³ VFD: Değişken frekanslı sürücüler