Yangın ve Güvenlik Dergisi 164. Sayı (Ocak-Şubat 2014)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 164 9 TULUMBACI Günümüzde, kulelerin çekirdek k × sm × çok büyütülemedi ù inden pasif yang × n önlemlerine ve söndürme sistemlerine önem verilerek TV kulelerinde bir adet merdiven ve bir veya iki adet acil durum asansörü yap × lmaktad × r. Geli ü mi ü ülkelerin yönetmeliklerinde makas merdiven bir ç × k × ü say × lmakta ikinci ç × k × ü olarak kabul edilmemektedir. Sadece ülke yönetme- liklerinde de ù il ayn × zamanda birçok ülke taraf × ndan esas al × nan NFPA 101, Life Safety standard × nda da makas merdi- venler bir ç × k × ü say × lmaktad × r. Bu nedenle kulelerde makas merdiven yap × lsa bile tek merdiven say × lmakta ikinci merdiven olarak kabul edilmemektedir. Ya ù murla- ma sistemi olan yap × larda iki merdiven aras × mesafe diyagonal mesafenin üçte birinden daha fazla olmal × d × r. Bunu TV kulelerinde sa ù lamak çok zordur, Mer- divenler aras × mesafe diyagonalin üçte birinden fazla olabilmesi için yani ikinci bir merdiven yap × labilmesi için, yan yana iki kule olu ü turulmas × veya çekirde ù in çok büyük olu ü turulmas × gerekmektedir. Binalar × n Yang × ndan Korunmas × Hakk × ndaki Yönetmelikte kuleler için özel hükümler bulunmamaktad × r. Bununla beraber yönetmeli ù in 5.maddesinin 2.f × kras × nda “ Tasar × mc × lar taraf × ndan, bu Yönetmelikte hakk × nda yeterli hüküm bulunmayan hu- suslarda vemetro, marina, helikopter pis- ti, tünel, stadyum, havaliman × ve benzeri kullan × malanlar × n × n yang × ndan korunma- s × nda Türk Standartlar × , bu standartlar × n olmamas × hâlinde ise Avrupa Standartlar × esas al × n × r. Türk veya Avrupa Standartlar × n- da düzenlenmeyen hususlarda, uluslara- ras × geçerlili ù i kabul edilen standartlar da kullan × labilir ” denilmektedir. Bu maddeye istinaden kulelerin tasar × m × nda uluslararas × nitelikteki yönetmelikler uygulanabilmek- tedir. Almanya, Ingiltere, Rusya, Japonya ve A.B.D. Eyaletlerindeki yönetmelikler ile IBC (International Building Code) madde- lerinde kulelerin kaç × ü yollar × konusunda herhangi bir hüküm bulunmamakta, her konuda de ù erlendirmenin yerel otoriteler taraf × ndan yap × laca ù × belirtilmektedir. Dünyan × n hiç bir ülkesinde de yerel oto- ritelerin TV kuleleri için ikinci bir merdiven yapt × rd × ù × na rastlan × lmamaktad × r. Sadece özel bir husus NFPA Life Safety Code 101 (2009) Chapter 7 Means of Egress 7.2.13.1 maddesine bulunmaktad × r. Bu standarda göre asansörlerin ikinci ç × k × ü olarak kabul edilebilmesi için, kulede ya ù murlama sistemi olmal × , kullan × c × say × s × 90 ki ü iyi a ü mamal × , merdiven do ù rudan d × ü ar × tahliye edilmeli, ta ü × y × c × lar yanmaz olmal × , merdiven ç × k × ü kapasitesini sa ù - layabilmeli, personel tahliye konusunda e ù itilmeli ve halk × n genel kullan × m × na aç × k olmamal × . Dünyan × n en yüksek binas × olan ve 2012 y × l × nda aç × lan Tokyo Skytree’nin kapasi- tesinin yakla ü × k 3000 ki ü i oldu ù u ve bir haftada 1.6 milyon ki ü inin ziyaret etti ù i belirtilmektedir. Kulede sadece bir adet merdiven bulunmaktad × r. Keza dünyan × n ikinci yüksek kulesi olan Çin’deki Canton Tower’da, dünyan × n yüksek TV kuleleri olan s × ras × yla Toronto CN Tower’da, Moskova Ostankino kulesinde, û anghay Oreiental Pearl Kulesinde, Tahran Milad kulesinde ve dönen restoran ve seyir teras × bulunan yüzlerce TV kulelerinin hiç birisinde ikinci merdiven bulunmamaktad × r. Almanya’da yüksekli ù i 100 metreden fazla olan 120 adet TV kulesi yap × lm × ü t × r ve bunlar × n birço- ù unda dönen restoran yer almaktad × r ve ikinci bir merdivenleri bulunmamaktad × r. Bunlar × n tamam × Binalar × n Yang × ndan Ko- runmas × Hakk × nda Yönetmelik Hükümlerin- de belirtilen uluslararas × yönetmelik kabul edilebilecek yönetmeliklere göre yap × l- m × ü t × r. NFPA standartlar × n × n bir yönetmelik olmad × ù × , NFPA standartlar × nda özellikle sistemlerin tasar × m × ile ilgili fevkalade uygun detaylar × n bulundu ù u bir standart oldu ù u unutulmamal × d × r. A.B.D. Devlet- lerinde, 350 metre yüksekli ù i olan Las Vegas’ta Stratosphere Tower, Seattle’da bulunan 184 m yüksekli ù indeki Space Ne- edle kulesinde, Dallas’ta bulunan ve Ekim 2013 y × l × nda gözetleme bölümü yeniden aç × lan 171 m yüksekli ù indeki Reunion Kulesi’nde ve Teksas’da bulunan restoran olarak da kullan × lan 230metre yüksekli ù in- deki “Tower of the Americans”da da bir merdiven bulunmaktad × r. Tokyo Skytree Yüksekli ù i 634 m olan dünyan × n en yük- sek TV kulesi 2012 y × l × nda tamamlanm × ü olup restoran ve seyir kulesi olarak da kullan × lmaktad × r. Metamodern stilde Nikken Sekkei taraf × ndan tasarlanan ku- lenin mühendislik harikas × oldu ù u özellikle deprem önlemlerinin yeni teknolojilere göre tasarland × ù × belirtilmektedir.. Yakla ü × k 300 m yükseklikte üç katta seyir alanlar × , restoranlar ve kafeler yer almakta olup kapasitesinin yakla ü × k 2000 ki ü i oldu ù u be- lirtilmektedir. ú kinci seyir alan × yerden 450 metre yüksekliktedir. ú ki kat olan ve camla kapat × lan bölümün kapasitesi yakla ü × k 900 ki ü idir. Caml × bölme kuleyi çepeçevre sar- d × ù × için geni ü görü ü alan × bulunmaktad × r Aç × ld × ù × s × ralarda bir haftada 1.6 milyon ki ü inin ziyaret etti ù i yaz × lmaktad × r. Kulede