Yangın ve Güvenlik Dergisi 163. Sayı (Kasım-Aralık 2013)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 163 73 KAPAK KONUSU - MAKALE Tan × mlar “ MADDE 4-P Islak borulu ya ù murlama sistemi: Borular × sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan otomatik söndürme sistemi.” “Madde mm) Ya ù murlama (sprinkler) sistemi: Yang × n × söndürmek, so ù utmay × sa ù lamak ve geli ü en yang × n × itfaiye ge- linceye kadar s × n × rlamak amac × ile ku- rulan ve su püskürtmesi yapan otomatik sistemi.” Tasar × m ilkeleri “MADDE 74- (1) Yang × n uyar × sistemi; yang × n alg × lama, alarm verme, kont- rol ve haberle ü me fonksiyonlar × n × ihtiva eden komple bir sistemdir.” Alg × lama ve uyar × sistemi “MADDE 75- (7) Binada otomatik ya ù - murlama sistemi bulunuyor ise, ya ù mur- lama ba ü l × ù × n × n aç × lmas × hâlinde yan- g × n uyar × sisteminin otomatik alg × lama yapmas × sa ù lan × r. Bu amaçla, her bir zon hatt × na su ak × ü anahtarlar × tesis edilir ve bu ak × ü anahtarlar × n × n kontak ç × k × ü - lar × yang × n alarm sistemine giri ü olarak ba ù lan × r. Otomatik ya ù murlama sistemi olan yerler, otomatik s × cakl × k alg × lay × c × la- r × donat × lm × ü gibi i ü lem görür.” Alarm verme “MADDE 76- (1) Bir yang × n alg × lama ve uyar × sisteminin devreye girmesi hâlinde, sesli ve × ü × kl × olarak veya data ileti ü imi ile alarm verme; a) Ana kontrol panelinde ve di ù er izleme noktalar × ndaki tali kontrol panellerin- de veya tekrarlay × c × panellerde sesli, × ü × kl × veya alfa nümerik göstergeleri, b) Binan × n kullan × lan bütün bölümlerinde ya ü ayanlar × yang × n veya benzeri bir acil durumdan haberdar etmek için sesli ve × ü × kl × uyar × cihazlar × , c) Binada bulunan yang × n ve acil du- rum mücadele ekiplerinin uyar × lmas × ve itfaiyeye haber verilmesi için sesli ve × ü × kl × uyar × cihazlar × ve direkt hatlar veya di ù er ileti ü im ortamlar × üzerin- den data ileti ü imi, ile yap × l × r.” Ya ù murlama sistemi alarm istasyonlar × “MADDE 78- (1) Bir binada ya ù murla- ma sistemi ve otomatik alg × lama sistemi kurulmas × hâlinde, ya ù murlama sistemi alarm istasyonlar × ve ak × ü anahtarlar × yan- g × n alarm sistemine ba ù lan × r. Ya ù murla- ma sisteminden gelen alarm uyar × lar × ayr × bir bölgesel izleme panelinde veya yang × n kontrol panelinde ayr × bölgesel alarm göstergeleri olu ü turularak izlenir. Hat kesme vanalar × n × n izleme anahtar- lar × n × n ve ya ù murlama sistemine ili ü kin di ù er ar × za kontaklar × n × n da ayn × ü ekilde yang × n alarm sistemi taraf × ndan sürekli olarak denetlenmesi gerekir. FM ve UL Onay Sisteminde Ürünler Sprinkler ise tek ba ü × na yang × n × alg × layan, bo ü altmay × ba ü latan ve bo ü altman × n ü eklini verebilen bir ekipmand × r. Sprinkler Sprinkler; özel ola- rak tasarlanan boru a ù × üzerine koruma- ya ihtiyaç duyulan alan × kapsayacak ü ekilde yerle ü tirilen özel ekipmand × r. S × zd × rmazl × k elema- n × n × n önemli par- çalar × ndan biri olan cam tüp içindeki s × v × , yang × n taraf × ndan üretilmi ü olan s × - cakl × k nedeniyle geni ü ler ve patlar. Yan- g × n esnas × nda ortam s × cakl × ù × beklenen maksimum ortam s × cakl × ù × n × n ( 30°C ) üzerine ç × kt × ù × için sprinklerin maksimum ortam s × cakl × ù × n × n üzerindeki s × cakl × klarda seçilmesi gereklidir. Yang × n esnas × nda cam tüpün patlamas × ile sürekli olarak bas × nç alt × ndaki su aç × ù a ç × kar ve da ù × - t × c × ya çarparak yang × n üzerine püskürür ve bu sayede su ak × ü × sa ù lan × r. Cam tüp d × ü × ndaki metal aksam, prinç, krom kap- lamal × veya beyaz boyal × yap × labilir. Genel kullan × mda üç tip sprinklerden bahsedilebilir; 1.Upright (Dik) 2.Pendent (Sark × k) 3.Sidewall (Duvar) 1. Upright (Dik Tip) Sprinkler • Bu tip sprinkler borulaman × n görüldü ù ü yerlerde tercih edilir. Tablo 1. FM ve UL Sistemi için Referans Doküman Numaralar × Vana Tipi Standart No Standart No FM Onay Sistemi UL Onay Sistemi TSE Alarm Vanas × FM 1041 UL 0193 TS EN 12259-2 Sprinkler FM 2000 UL 0199 TS EN 12259-1 Ya ù murlama Sistemi Ya ù murlama sistemi, yang × n ç × kt × ù × nda otomatik olarak devreye girer ve alevle- rin üzerine suyun bo ü almas × n × sa ù layarak alevlerin yay × lmadan sönmesini sa ù la- yan sistemdir. Ya ù murlama sistemleri; Alarm Vana Siste- mi, Bran ü man Sistemi ve Sprinkler Sistemi olarak üç k × s × mda incelenebilir. AlarmVana Sistemleri; ú zleme Anahtarl × Kelebek Vana ve Alarm Vanas × ndan olu ü ur. Alarm Vana- lar × ; Islak Alarm Vanas × , Kuru Alarm Vanas × , Bask × n Alarm Vanas × ve Ön Tepkimeli Alarm Vanas × gibi modellerde imal edilirler. û ekil 1. Upright tip sprinkler. Grafik 1. Upright tip sprinkler için su ak × ü e ù rileri.