• KAPAK KONUSU • MAKALE blı elkt,ıe sahip olduğu onıaNmoktadıı bha lçlndetl ~mırın şeklleodıecegl rıedenle!I oıosmdo Yal don yöoetmelk Yazaılı:u PrıııFser adlı yazlımın stıess ve onk:ıtıh"ıokladır. 'ıtnrıa üününün binada ve yap denetm kuıallannın yangın ve psloloji dırlJTluna göre dı.rvgusol öınel nasıl yaykıcoğırwı ise, tına formu ile ijşkj- deprem anırıda yap kullonıcılonnı korubir koıor verme mekoniZmosı olduğunu lendrldiği be.ıihıektedıj32]. moda yeleısiı koldıklonnın onlaşılmasıdı. belrtmeı:tedır, Modeldekı elmenleıfn Kaldı kJ her blnoııın kendi özefükleıl doblrtakm formUleı ve süreçler ile değil. Shi ve diğerleri (2009) geliştıdik.lerl 'AIEva' hilinde değeılendiıllmesi geıe.:.met.tedi. sadece bu karaı mekonizmosmn yön- odlı etmen tabanlı bina tahliye mcdeini Çünkü her jq:)lnın faklı kullanım amacı lendrmesiyle hareket ettiği anlc:ıhlmak- onlothKlon makalede bina kıJlanıcılarınn farklı fürde kullanc ıları ve bina kullanım todıı. Çotlu etmen taban~ MACES adı elmenleı1e temsil edildiğini, yongın ko- sootlerl vcııdr. Bir hostcrıe binası, bir ol~ modein bina tahl~esl berıı.efimleılrıde şulloıına maruz kolon etmenleıin yarıgn veriş birıos. veya bir konul bhosı birblılekuUanık::i{;ıırıda kullcnıcı için deneyimli dJrumunu faı'ı. edip tepki veıOOlcig i ve rinden old.ıkço larkhdı. Tüm bu bnolaın önder. deneyimsiı önder ve deneyim- kendi boğmsıı karar verme mekanlı- kaçış planlcrnasrnı ve tasaımnı aynı yöslz tx:rsi! kularnc ılaı gibi değişik ıol lerITT mdannı i~tebildiği befütmel:tedi~er netmelik kuıallaı çerçevesnde plaılaatanagi ~lftilmektedr. Kullanıcııaın bil Ayrıca bu modelde. kulanıcııaıın dav- mak doğru görülmemektedı. birleri le ıe~şm kurabllciğl bu modelde ranışsal temslltyetıerlnln maternatt.sel deneyiTıU öoderlerin itfaiye erlerini temsil bir modelle ve ~li bazı kuralları oluş- Ayrıca inşa edlmiŞ bnolaın tOOliye elliği ve diger kullanıcıları ycngnın çıktığı tuıulduğu ifade edilmektedir. Mcdein, peıformcnsrnı tct'ıliye tatbikatlary1a denol:ta. çıkışa elverlş!I koçış rotoonr bldi e- birm zamooda tıtm mekanda mey- ğerleodlrmekte mümkünı:fjr, kıcak bu bildirJerl. deneyimsiz önde"8rln, binada dana ge~ fizll:se! değlşil:llldeı ı mcdele yöntem iŞ gücü kaybı, tohllye esnasında ocı durum görevlisi olaıak ntleleodldk- yansrtablen mekansal çevre modeli ve kulanıcılaıda paılk dolayısıyla yardanlerl ara elamcnlar olaıak tanımlandığnı. etmen karar verme modeli olmak üıere malara neden olduğu gibi bu tür totbldeneymsiz basil kullonıcııan ise, bina- iki att modelden oluştuğu bartimel:ledir katlar modd k(Jfet de gehrmel:ted iı. Su dalı.J çalışon kulanıcıkrı temsil ettiği an Bu mekonsal çevre modelnde bha pla- yazılımlar var olan~ daha proıe aşolatilmaktodır. Her odcnın en yakın çık~ nırm blrbklne eşit 0.4xü.4 m'llk modülere masrrıdakl blnalaıın performanslarını da olan acil kaçış rotası ve diğer çıkış rota- bolünmek suretiyle oluşturulduğu anla- degerlendiıebimel:tedir. Su nedenle ,,.alannın etmen bilgi dogarcığına yerleşti- şlmaktodı. Her bir modül üıerirıde kul- prm aşanc:ısr veya prOle aşanc:ısrrıdaki rirniş olduğu ve kulanıcıkrın birbirleriyle lonıcı etmen ya da bncrya dair yq:ır ve tüm binalar degerlendi"ilerek varsa boolan lletişimleıiyle rotdannı belrlediklerl tefriş elemanı [kapı, duvar ve mobilya) şaltrn zaftyetıeıı bina tahliye plonlamaanıatımakladı. Yaza~ar ,,.aptıklaı uygu- tonmlanabllmekledr. AIEva adlı model- srrıda yeni plaılamdor ,,.aprlabilinmekte lamada modeldelı.J kullonıcılaın blrbiı- de ayrıca FDS (fire d,ınamics simı.Jator) ve bina tekrar tel:ıar değerlendiıllebilleriyle etkileşime gi" melerl d.ırurrunda odlı yangın simülatöılernden de ,,.a- mektedir. tOOliye hızında kayda değer bir iyileşme rarlan~ıgr onlotılmoktadıı. Kullonıcılorı olct.ığunu ayrıca belrtmeı:tedller. temsil eden etmenlerin biılm zamanda Son olaıak bu tüı yazılımloıın bina yöOOirlenen ku rallaıa göre hareket ellirJerl rıetmelil:Jeılnce uyg.ılanmo zorunluluğu Tarıg ve Ren (2008). çoklu etmen teı:no- onlotilmcttodıı. Kulanıcının kaçış yönünü yurtdışına geirıen son nol:tadıı. Bizim ullojisi kıJlonıloıak yangının fiziksel ell<.isini seçeıken tehlike algılayıcıları sayesinde kemiz içinde voıa hareketlerinin inceleve bina geometılsrıl modelleyebllen bi [darıger eject) mekandaki tehlikenin !ar- neıel: bu tür yazlım geliştlr1Imesi gelecek model gellş11ımlştk!32]. Yangının fiziksel k.ına varıp daha az tetıııı:eıı mekana yön- için önem aız etmeı:tedlr ellJsl FSO benzetim model ıe modele leoebldlğl blldıllrnel:tedl~33I aktaimaktodı. Model bi ofis binasının Kaynaklar tct'ılye benzetiııl ıçrı kulantrııştı. Ancak 3. Sonuç (1} PREDTEOIENSK/I V. M .. MIUNSK/I A. 1., modeln spor olanlcıı, oteler ve ıstosyoo bi"ıolcıı glj daha bCr-,-u: brndarın ben zetimiriyq>rrıakiçhgeiştiildiğibikirimeklecir. Makalede. ,,.angınesıosrndoki Kı..tcrııcı davrcnışnn modele geıçel:çl olaraK aklorılmosırıın. modein tOOmlrıler1nl etkieyeceğl C7'ıflCO ~rtimel:tedir. Yarı gına maruz kolon klllonıcnn dovrarıı~ı lse. ',Q:"lma ürün:.ln:.ln içeriği ve bu Cıünün 1 YANGIN v•GÜVENLİK SAYl162 64 'ı\Jkcııdokl aroştırmoloıdan anloşılocagı üıeıe, son kıl: yıldır ınsanloın yangın onındaki tahliye davrcnış ';Uıf dışında ( 2 } yoğun olarak incelenmektedir. Su incelemeleı gelişen bilglsoyor doncnım ve yozılm ok:nokkırry1a bllgiSO'fOI simülasyon modelerirıe veri olarak destek ol- (3 } muş ve bir çol,; modeln oluşumuna olonol: sağlamıştır. Su modeller1n geliştlr1Ime 1978: Plı:rırılng lor fCXJI fro/1/c fkw in &.ıildings, Af"rq/nd Publi1"vng, CO. Pvt. Ud., NeN Deltıı. 1 ANON, 1992: COl.ındl on Tol/ Bu!/ dngs rrıd Urbcrı Hobltaı. Rre Sofety in raıı Bui/dngs, O:xrmlffee. McGro.v-Hi!!, USA. 127-150.2 G<l.ıEA f . R. rrıd GWrN/'E S., 2004 Pr/ndples rrıd Proc~·oo cı Evoo.ıo- liorı Modalling (6/tı fdlion), Fire So-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=