Yangın ve Güvenlik Dergisi 160. Sayı (Temmuz-Ağustos 2013)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 160 58 YANGIN - MAKALE John H. KLOTE, Ph.D., P.E., FSFPE, Michael J. FERREIRA, P.E., James A. MILKE, Ph.D., P.E Kaynak: www.magazine.sfpe.org Asansör Kuyular × n × n Bas × nçland × rmas × Bu makalede anlat × lan asansör kuyusu bas × nçland × rma sistemlerinin amac × yang × n s × ras × nda duman × n asansör kuyusu içerisinden ak × p yang × ndan uzaktaki katlarda ya ü am × tehdit etmesini önlemektir. Asansör kuyusu bas × nçland × rmas × , kapal × asan- sör lobilerine alternatif olarak ortaya ç × km × ü t × r. Bu makaledeki de ù erlendirmeler, duman kontrol seminerleri ve yeni duman kontrol el kitab × nda belirtilmi ü olan asansör kuyusu bas × nçland × rma sistemlerine dayanmaktad × r. Bu makale asan- sör tahliyesine yönelik duman kontrol konusu ile ilgili olmay × p bu konuya yeni el k × lavuzunda de ù inilmektedir. Binalardaki asansör kuyusu bas × nçland × rma sistemlerinin büyük k × sm × bas × nçland × r × lm × ü merdiven kovalar × na sahip olan binalarda yer almakta olup bu makalenin odak noktas × birlikte çal × ü makta olan bu bas × nçland × rma sistem- lerinin ikisi birdendir. Bas × nçland × r × lm × ü asansör sistemlerinin bir binadaki tek bas × nçland × rmal × duman kontrol sistemi oldu ù u ender durum- larda, bu makalede verilen bilgiler faydal × olacakt × r. Asansör kabini hareketinin meydana getirdi- ù i bas × nçlar × n, bir bas × nçland × r × lm × ü asansör sisteminin performans × n × olumsuz etkileme potansiyeli vard × r ve bu asansör piston etkisi- nin, bas × nçl × bir asansör sistemi tasar × m × nda dikkate al × nmas × gereklidir. Asansör piston etkisi hakk × nda daha fazla bilgi için, duman kontrol el k × lavuzuna bak × n × z. Tasar × m Analizi A ù analiz modelleri genelde bas × nçland × rmal × duman kontrol sistemlerinin tasar × m analizinde kullan × lmaktad × r ve CONTAM bu tür analizler için o kadar s × k olarak kullan × lmaktad × r ki art × k bir standart halini alm × ü t × r. CONTAM, bu maka- lede de ù erlendirilen simülasyonlar için kullan × l- maktad × r. Genelde bir CONTAM analizine bir binan × n bas × nçland × r × lm × ü asansör kuyular × n × n ve bas × nçland × r × lm × ü merdiven kovalar × n × n istenilen performans × sergileyecek ü ekilde dengeli olup olmad × ù × n × belirlemek için ihtiyaç duyulmak- tad × r. Bas × nçland × r × lm × ü asansörlerin tasar × m × bas × nç- land × r × lm × ü merdiven kovalar × n × n tasar × m × ndan çok daha karma ü × kt × r, ancak bu karma ü × kl × k ile ba ü a ç × kabilecek bir dizi sistemler demevcuttur. Bu karma ü × kl × ù × n sebepleri ü unlard × r: (1) Genelde bina kaplamas × hem asansör hem de merdi- ven kovas × bas × nçland × rmas × ndan kaynaklanan yüksek miktardaki hava ak × ü × n × n etkili ü ekilde kald × racak nitelikte de ù ildir. (2) Zemin kattaki aç × k asansör kap × lar × zemin kattaki asansör kuyusundan ak × ü × artt × rma e ù iliminde olurlar ve (3) zemin kattaki aç × k d × ü kap × lar zemin kattaki asansör kuyusu boyunca a ü × r × bas × nç farkl × l × kla- r × na yol açabilirler. Büyük ü ehirlerin ço ù unda itfaiye birimleri giri ü ç × k × ü lar × h × zland × rmak için d × ü kap × lar × aç × k b × rak × rlar ve Uluslararas × Bina Mevzuat × na göre asansör kuyusu bas × nçland × rmas × d × ü kap × lar × n aç × lmas × ile devreye girer. Buna ilave olarak binada bulunanlar da tahliye s × ras × n- da baz × d × ü kap × lar × açalar. Bu makalede, asansör bas × nçland × rmas × n × n birkaç d × ü kap × aç × k haldeyken gerçekle ü tirilmesi gerekti ù i belirtilmektedir. E ù er sistem, bütün kap × lar kapal × yken istenilen ü ekilde performans gös- termiyorsa, bu kap × lar × n baz × lar × n × n asansörler bas × nçland × r × lmadan önce otomatik olarak aç × lmas × gereklidir. ú tfaiye birimlerinin d × ü kap × lar × aç × k b × rakmad × ù × lokasyonlarda d × ü kap × lar × açmak için farkl × bir yakla ü × m uygun olabilecektir. Burada de ù erlendirilen asansör bas × nçland × r- ma sistemleri ü unlard × r: (1) Temel sistem, (2) d × ü havaland × rma sistemi-DHS, (3) kat egzoz sistemi-KES ve (4) zemin kat lobi sistemi-ZKLS. Bu sistemlere yönelik a ü a ù × daki de ù erlendirmeler ayn × zamanda bas × nçland × r × lm × ü merdiven ko- valar × na da sahip olan binalar içindir.