Yangın ve Güvenlik Dergisi 158. Sayı (Nisan 2013)

YANGIN - TEKN ø K B ø LG ø 58 YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 158 Yang × nla Pasif Mücadele Binlerce can kayb × na ve milyarlarca lira maddi zarara sebep olan yang × na kar ü × en etkin mücadele ü artname metinlerinde, tasar × mlarda ve imalathanelerde verilebilir. M. Kaan YILDIRIM Marmara Kaplama Genel Müdür Katili Tan × yal × m: Duman Bir oda içinde çe ü itli nedenlerden dolay × geli ü en yang × n; oksijen ve yanmaya müsait malzeme ile beslenerek sadece 3 – 4 dakika içinde × s × s × 600 °C dereceyi bulan ve tavandan ilerleyerek tüm odan × n içinde yang × n × yayan bir alev ve duman bulutu olu ü turur. Sürekli beslenerek büyüyen yang × n ortalama 7 – 8 dakikada odan × n içindeki × s × y × 1000 °C dereceye ç × kart × r ve oday × adeta bir alev ve duman kütlesine çevirir. Oksijen ve yan × c × maddeler ile beslenen alev ve duman bulutu süratle binaya yay × l × r ve içindeki insanlar × n tahliyesine engel olarak ölümlerine neden olur. Yang × n ç × kt × ktan sonra geri say × m saniyeler ile ölçülür... Yang × na uykuda yakalanan ki ü inin kurtulma ü ans × yoktur. Yang × n süratle yay × larak bina içindeki insanlar × k × st × r × p kaçmas × na engel olur ancak as × l katil dumand × r. Yang × n × n tüketti ù i oksijen eksikli ù i havada yo ù un olarak karbon monoksit olu ü umuna sebep olur ve canl × lar × n bo ù ularak ölümüne neden olur. Soludu ù umuz havaya karbon monoksitin %1 gibi dü ü ük oranda kar × ü mas × dahi havay × soluyan ki ü ide 20 saniye içinde ba ü dönmesine; 1 dakika içinde bilinç kayb × na; ve müteakip 2 – 3 dakika içinde zehirlenerek ölümüne neden olur. %1 oran × nda karbon monoksit oran × içeren havay × soluyan ki ü inin 20 saniye içinde ba ü × döner, 1 dakika içinde bilincini kaybeder ve çok k × sa süre içinde zehirlenerek ölür. Test Kan × tl × Yang × n Kap × lar × ve Yang × nla Pasif Mücadele Yang × n kap × lar × bina içinde kompart × manla ü ma sa ù layarak yang × n × n yay × lmas × n × önleyen e ü ikler olu ü turur ve bu sayede insanlar × n binadan tahli- yesi için çok de ù erli dakikalar kazand × r × r. Yang × n kap × lar × ayr × ca yang × n ve duman × n binan × n bir bölgesinde k × s × tl × kalmas × n × sa ù layarak binan × n u ù rad × ù × mekanik ve maddi zarar × azalt × r, itfaiyenin söndürme çal × ü malar × n × kolayla ü t × r × r. Bu bak × mdan yang × n kap × lar × n × n sadece tahliye amaçl × yang × n kaç × ü kap × lar × olarak de ù erlendirmesi yanl × ü t × r. Aksine, yang × n kap × lar × yang × n ile pasif mücadele stratejisinin temel ta ü lar × ndan birini olu ü turur. Yang × n Kap × lar × n × n Performans × ndan Nas × l Emin Oluruz? Yang × n an × nda i ü levini yerine getiren bir yang × n kap × s × maalesef d × ü ar × dan kolay tan × nm × yor ve kap × lar × yakmadan performanslar × ölçülemiyor. Kap × bile ü enlerinin münferit yang × n sertifikas × olsa dahi bunlar × n birlikte, bir bütün olarak nas × l bir performans sergileyeceklerini test etmeden bilemeyiz. Dahas × ; birlikte test edilmi ü bile ü enler seçilse dahi bunlar × n bir araya nas × l geldi ù i önem- lidir. Zira, yap × lan testlerde tecrübe edildi ù i üzere alev ve duman × n daha ziyade birle ü im noktalar × ndan s × zd × ù × görülmektedir. Bu ba ù lamda; yang × n kap × lar × n × n ü artnamelerde eksiksiz bir ü ekilde tan × mlanmas × , bunlar × n do ù ru detaylarla tasarlanmas × ve imal edilmesi mimari projelerin yat × r × mc × lar × , tasar × mc × lar × ve imalatç × lar × üzerine hayati önem ta ü × yan so- rumluluklar yükler.