Yangın ve Güvenlik Dergisi 135. Sayı (Mayıs-Haziran 2010)

1 YANGIN -MAKALE .. Uzun Omürlü Yangın Alarm ve Sinyalizasyon Sistemlerinin Tasarımı Bu yazıda, mühendislerin bir yangın tespit, alarm veya sinyalizasyon sisteminin uzun ömürlü olmasını sağlamak için dikkat etmeleri gereken unsurlardan bahsedilmektedir. ____ --------Kaynak www.tpemag.com • 60 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 135 Bir proje mühendisi, bütün proje geçici bir risk altında olmadıkça, bir binada tamamlanmasından sonra bir veya iki yılda vadesi dolacak bir altyapı sistemini kasıtlı olarak tasarlamaz. Mühendislerin bir yangın tespit, alarm veya sinyalizasyon sisteminin uzun ömürlü olmasını sağlaması için dikkate alması gereken unsurlar nelerdir? Tipik bir yangın alarm veya sinyalizasyon sisteminin hizmet süresi nedir? İkinci soruya verilecek yanıt doğrudan birinci soruyla ilgilidir. Düzgün tasarlanmış bir sistem söz konusu olduğunda, bu sistemin ömrü sadece gerekli görevdeki olası değişimler veya bileşen hataları ve yeni sistemle değiştirmenin mevcudiyetiyle tanımlanır.(l ] Mühendisler çeşitli derecelere göre bir sistemin amaçlanan görevinde tanımlı olası değişiklikleri kaldırabilecek ve sistem bileşenlerindeki bozuklukları azaltacak tasarımlar yapabilirler. Bugün halen kullanımda olan 30 yıl veya daha eskiden kurulmuş birçok yangın alarm sistemi mevcuttur. 30 yıldan daha erken bir dönemde tasarlanmış olsalar da ve bugün kullanımda olan sistemler kadar karmaşık ve çok yönlü olmasalar da amaçlanan işlevlerini güvenli şekilde yerine getiriyorlar. Günümüzde kullanılan yangın alarm ve sinyalizasyon sistemleri sprinklerler gibi genellikle özel bir görev için tasarlanıyorlar. Bina tüzükleri, yangın tüzükleri ve can güvenliği tüzükleri belirli bir kullanım süresinde veya kullanım grupları için geçerli yangın tespiti, alarm veya sinyalizasyon sistemleri şartnamelerine sahiptir. Tüzüklerdeki koşullar, tüzükte belirtilen belli seviyede can güvenliğini ve uygun korumayı sağlamak için diğer önleyici ve koruyucu koşullarla birlikte koordine edilirler. (Şekil 1 ) Bazı durumlarda tüzük değişiklikleri geriye dönük şekilde yapılır ve eğer mevcut bulunmuyorsa yeni bir tesisat veya mevcut sistemde bir değişiklik yapılmasını şart koşarlar. 2003'te Station Gece Klübü'nde çıkan yangının sonucunda mekanın pek çok yerindeki sprinkler ve alarm sisteminde tadilat yapılması gerektiği yönünde tüzükte yapılan değişiklikler bu hususa ilişkin iyi Sprinkler Alarmlar ve detektörler Şekil l . Korumayı risk dengeleme işlemiyle birleştirmek bir örnektir. Mekandaki değişiklikler ve mekan sahibin amaçlarındaki değişiklikler yangın tespit sistemi, alarm veya sinyalizasyon siteminde değişiklik yapılmasını da gerektirebilirdi. Mühendisler bugünkü ihtiyaçları karşılamak üzere tasarlanmış bir sistemin toptan yenileme gerekmeden amaçlanan görevlerdeki değişiklikleri karşılamak üzere benimsenen bir alt yapıya sahip olmasına yardımcı olabilir. Yangın tespit, alarm veya sinyalizasyon sistemi açısından esnek altyapı sağlamanın en iyi yollarından biri değişime ve büyümeye izin verecek şekilde yeterli sayıda devrenin olması, bunların uygun şekilde dağıtılması ve yeterli kablo boyunun bulunmasını sağlamaktır. Birçok yeni yangın tespit ve alarm sistemi çok küçük sistemler haricinde bütününde kontrol üniteleri ve adreslenebilir detektörler kullanır. NFPA 72'nin[2] maddelerinde adreslenebilir devre "Sinyalizasyon Hattı Devresi" (SHD) olarak adlandırılır. Kontrol ünitesi imalatçıları başlatıcı sistem imalatçıları ve kontrol cihazlarının (röleler gibi) çeşitli kombinasyonlarında 200 kadar farklı adreslenebilir cihaza sahip olacak tek bir SHD üzerinden çalışacak şekilde donanım tasarlarlar. Tasarım mühendisleri bir proje için gereken SHD sayısını genellikle belirlemezler. Bunun yerine başlatıcı cihazların sayısını gösterebilir, kontrol noktası sayısını belirtebilirler ya da girişimci veya imalatçının gereken sayıda devre belirlemesine izin verirler.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=