t Kendilerine özel çekilmiş ve yangın anında kesilmeyecek elektrik güç hattına ihtiyaç duyarlar. t Motor ihtiva ettikleri için doğal sirkülasyon ünitelerine nazaran daha fazla bakıma ihtiyaç duyarlar. Doğal duman atım sistemlerinin konumlandırılması sistemin verimli çalışabilmesi bakımından önem arz eder. Üniteler yerleştirilirken aşağıdaki hususlara riayet edilmelidir: t Ünite ile kompartıman duvarı arasındaki mesafe minimum 5 metre olmalıdır. t Ünite ile yangın duvarı arasındaki mesafe minimum 7 metre olmalıdır. Şekil 4. Fanlı dııman atım cihazı Duman bariyeri t Farklı yüksekliklerdeki iki binayı birleştiren penceresiz duvar ile mesafe minimum 2.5 metre, pencereli duvar ile minimum 5 metre olmal ıdır. Komşu binalar arasındaki yükseklik farkının çok olması durumunda alçak çatıdaki duman atım klapeleri üzerinde pozitif basınç oluşabilir dolayısı ile bu klapelerin verimleri düşer. t İki ünite arası minimum mesafe uzunluğu büyük olanın iki katı uzunluğunda olmalıdır. t Bina çatısı eğimi 12 dereceden az ise iki ünite arası mesafe 20 m'den, ünite ile d ış duvar arası 10 m'den az olmalıdır. Duman kontrol sistemleri kull anılacağı mekanın kullanım amacı ve mimari koşulları dikkate alınarak boyutlandırılmalıdır. Tek katlı depo veya atölye olarak kullanılan binalarda (Şekil 5) duman bölümlendirmesi, duman perdeleri veya duman bariyerleri kullanılarak yapılır. Yangın anında ilgili bölgedeki klapeler açılarak duman tahliyesi yapılır, eş zamanlı açılan besleme havası giriş klapeleri yardımı ile baca etkisi arttırı l ır ve dumanın bina içerisine yayılmadan çatıdan tahliyesi sağlanır. Yangın perdelerini geçen personel dumansız bölgeyi Şekil 5. Tek katlı depo veya atölye binalarında dııman kontrol sistemleri DUMAN TAHLiYESi 1 kullanarak en yakın çıkıştan binayı terk edebilir. Yangına müdahale için binaya giren itfaiye dumansız bölgeyi kullanarak yangının kaynağını çok daha çabuk tespit edebilir ve müdahale anında daha rahat koşullarda yangınla mücadele edebilir. Raflı depo sahalarında duman atım damperleri çatıda biriken ısıyı da dumanla birlikte dışarı attığı için sadece çatı konstrüksiyonunu değil aynı zamanda rafları da ısıl genleşmeye karşı korur, dolayısı ile rafların deforme olup devrilmesini ve yangının yayılım hızını arttırmasını önler. Alışveriş merkezlerinde duman kontrol sistemleri can güvenliği açısından diğer binalara nazaran çok daha fazla önem arz eder. Bu tip binalarda her zaman yangın doğru zamanda algılanamayacağ ı gibi yabancı, yaşlı veya engelli insanların doğru şekilde ve zamanda binayı terk etmesi beklenemez. Dolayısı ile dumanın olabildiğince uzun süre insanlara tehlikeli boyutlarda ulaşması önlenmeli ve binanın boşaltılması için çok önemli olan kaçış yolları dumandan ve zehirli gazlardan korunmalıdır. Alı şveriş merkezlerinde atriumlar dumanın toplanabileceği ideal bölgelerdir, buraya toplanan duman çatıdaki fanlar veya duman atım klapeleri vasıtası ile tahliye edilebilirler, baca etkisini yaratabilmek için besleme havası, alışveriş merkezi girişindeki kapıların otomatik olarak açılması veya alt kotlardaki pencerelerin açılması ile temin edilebilir. Mağazalarda çıkan yangınlarda duman, duman perdeleri veya mimari bariyerler ile kanallar oluşturularak başka mekanlara sirayet etmeden atrium içerisine gönderilebilir (Şekil 6). Çok katlı binalarda duman, cebri duman atım sistemleri kullanılarak yangın dayanıml ı kanallar üzerinden tahliye edilebilir (Şekil 6). Bu tip uygulamalarda dumanın üst katlara kaçmasını önlemek amacı ile genel yangın ihbar sisteminden kumanda alan motorlu yangın veya duman damperleri YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 100 1 129
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=