1 MADEN YANGINLARI Yangının oluşmasının ardından, gel işmesinin önlenmesi amacı ile çalışmalara başlanma süresi ne kadar kısa olursa, yangını kontrol altına almak ve söndürmek de o derece başarıl ı olunur. aynı yerden dışarı atıldığı tipte çalışılan birçok yeraltı işletmesi vardır. Bu durum her açıdan o işletme için avantaj deği l dezava ntajl ı bir durum yaratı r. Yeraltında , geçen yazıda da adını koyduğumuz birçok nedenden bir tanesinin veya ikili, üçlü kombinasyon ların ın meydana gelerek neden olduğu açık alevli yangın larda, söndürme çalışmaları sırasında, yerüstü tesislerinde (ev, baraka, orman vb.) oluşan yangınlardan çok daha değişik durumlarla karşı l aş ı lmakta ve problemler çı kmaktadır. Her şeyden önce yangın olan yerde zehirli ve boğucu gazlar açığa çıkmakta, ısı oluşmakta ve yoğun duman nedeniyle mutlaka cihaz kuşanı l mas ı gerekmektedir (Resim 1 ). Ve yine bu tip çalışma veya operasyonlarda mutlaka kapalı devre solunuma olanak veren cihaz kuşanılarak müdahale edilmelidir. Ama cihazlı çalışmak, zamanı kısaltmakta, cihazın ve ölçüm aletlerinin taşınması mecburi olduğundan ta hlisiyecinin Resim 1. Yoğı111 duman nedeniyle ınuılaka kuşak kullanılmalıdır IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 100 120 azami yük taşıma kapasitesi artmaktadır, dolayısıyla tahlisiyecinin hareket alanını daraltmaktadır ve bunlar birer dezavantajdır. Ayrıca: • Yangının oluştuğu yerde kesit dar olabilmektedir. • Yangın dumanı çok yoğun olmaktadır. • lsı ile temas çok yakı n olmakta, haliyle ısının olduğu yere doğru hedef gözlenmektedir. • Duman yoğun olduğundan, bir duvar gibi davranmakta, arka tarafı görünmemektedir. • Tahlisiyeci, hortum ile nereye su bastığını anlayamamaktadır. • Kesit dar olduğundan ısı, tahlisiyecinin çok kısa süreli olarak çal ı şması na olanak vermektedir. Tahkimat Malzemeleri Yeraltı işletmeleri tabiatıyla jeolojik yapı içinde çalıştığından, açıklıklar (yani çalışma yapılan her yer) tahkim ed il miştir. Tahkimat malzemesi olarak demir ve ahşap malzeme kullanı l maktad ır. Yangın oluşan her yerde ahşap tahkimatı n bir şekilde tutuşmasıyla, desteklenmiş olan arazi malzemesi, tavan kısmından doğru göçük yapmakta veya ara ara moloz büyüklüğünde veya daha fazla büyüklükte taş veya kayaların düşmesine neden olmaktad ı r, bu da tahlisiyecilerin böyle bir yığının altında kalabileceğini ve tehlike boyutunu göstermektedir. Hortumla çalışma yapılan yerin bu şekilde olması, arazinin çekmesinin (posta gelKesit (enine) Şekil 2a. Yeralıı madeni (enine) kesit mesi) veya ne zaman göçeceğinin belli olmaması hortumla söndürme yapan kişinin nasıl bir cendere içinde olduğunu göstermektedir. Yoğun ve kesif bir dumanın olduğu böyle bir ortamda, ateş olması ve su tutulan yerin görünmemesi (ateşin neresinde olunduğunun bilinmemesi) dolayısıyla suyun ısınarak aşağıda çalışma yapanın üstüne düşmesi sonucu, hem sıcak suyun dönüşümünden hem de suyun ıslatmış olmasının getirmiş olduğu olumsuzluklar oluşmaktadır (Şekil 2a, 2b, 2c). Yeraltı tahlisiyecilerinin bu neviden yangınlara müdahalesi sırasında çoğu zaman birbirlerini ve yönlerini kaybettikleri vakidir. Şekil 2b'den de anlaşılacağı gibi, bir tünel şeklindeki açıklık içinde çalışılmaktadı r. O kısma girdiğiniz yerden, çıkmanız gerekmektedir, başka bir yere gitme olanağınız yoktur, havanın gidiş yönüne doğru ça l ış ı lır ve de yoğun olarak açığa çıkan zehirli ve boğucu gazların havanın çıkış istikametine doğru gitmesini sağlamak gerekmektedir. Yukarıda sayılan tüm bu olumsuzluklar içinde hortum elde, su basılmaya devam edilmesi gerekmektedir. lsı, ıslaklık, stres, biraz sonra ne ile karşılaşılacağının bilinmemesinin getirmiş olduğu belirsizl ikler çalışma yapanın yönünü kaybetmesine neden olmaktad ır. Bu nedenle yeraltı işletmelerinde, her anın ve her yerin bilinmesi gerekir. Bunun için yer altı üretimini, havaland ı rmasını , acil durumlarda kaçış yollarının, varsa hava arz noktalarının, temiz hava odalarının , ferdi maske
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=