Yangın ve Güvenlik Dergisi 196. Sayı (Ocak-Şubat 2018)

52 Yangın ve Güvenlik / Ocak - Şubat 2018 yanginguvenlik.com.tr YAYA YÜRÜME YOLLARINDA ACIL DURUM ÇIKIŞLARININ GENIŞLIKLERININ BELIRLENMESI SHUAI WANG a , HAO YUE a, * , BINYA ZHANG a , JUAN LI b a Beijing Jiaotong Üniversitesi, Şehir içi Taşımacılık Karmaşık Sitemler Teori ve Teknolojisi için MOE Key Laboratuvarı, No.3 Shangyuancun, Haidian District, Beijing 100044, Çin b Tianjin Bohai Şehir Planlaması ve Tasarımı Enstitüsü, No.2-1-02, Sunny Golden Land Plaza, North Central Road, Tanggu District, Tianjin 300451, Çin ÖZET Y ayaların tahliyesindeki emniyeti geliştirmek ve yayala- rın yürüdükleri yollarda acil durum çıkışlarının kullanım etkinliğini artırmak için bu yazıda acil durum çıkışlarının genişliğini hesaplama metodu sunulmuştur. Çıkış genişliğinin dü- zenlenmesini etkileyen etmenler yayaların tahliyesi, yaya geçitle- ri çıkışlarının kapasitesi ve yaya çıkışı seçimi stratejisinden analiz edilmiştir. Çalışmalardan, çıkış genişliğinin düzenlenmesinin ge- çiş çıkışının kapasitesine, çıkış seçimi stratejisine ve yürüme yol- larındaki yayaların başlangıçtaki toplam adedine ve kümelenme derecelerine bağlı olduğu görülmüştür. Ayrıca geçiş çıkışlarının toplam kapasitesinin, çıkışların sabit toplam bir genişliği olduğu şartlarda çıkış adetlerinin artmasıyla düştüğü bulunmuştur. Çıkı- şın belirlenmesi prosedürü, adet, yer ve yaya yolundaki her çı- kışın eninin hesaplanması için bir örnek vasıtasıyla sunulmuştur. 1. GİRİŞ Şehir nüfusunun ve büyüklüğünün hızlı artması, yayaların büyük ölçekli toplanma ve seyahat faaliyetleri giderek daha da sıklaşmaktadır. Şehirde oturanların seyahat ve grup faali- yetleri taleplerini karşılamak için, binaların ölçüleri ve nakliye merkezleri, stadyumlar, alışveriş merkezleri, eğlence merkez- leri, gibi yayaların yürüyüş yolları artmıştır. Yayaların yürüyüş yolları kent sakinlerinin yaşamları ve çalışmalarında önem oluşturan altyapının yollarıyla ilgilidir. Büyük ölçekli binalar, karmaşık mekânsal yerleştirme ve yüksek yaya yoğunluğu nedeniyle yayaların yürüme yollarında acil durum tahliyesi- ni organize etmek oldukça zordur. Yaya yürüme yollarında acil durum çıkışlarının düzenlenmesinin yaya yoğunluğunun oluşması, tahliye süresi ve normal veya bir acil durum süre- cindeki hareket mesafeleri üzerine önemli etkisi vardır. Acil durum çıkışının makul bir düzenlenmesi, özellikle acil durum çıkışının genişliği, tahliye zamanının azaltmak ve yayaların izdihamını önleyecek en iyi yaya tahliye güzergâhının sağlan- masına katkı yapacak bu de acil durum çıkışının ve tahliye güvenliğinin kullanım etkinliğini artıracaktır. Makul olmayan bir planlama büyük ihtimalle tahliye alanı veya yollarının daha düşük ölçekte kullanılmasına, daha uzun bir tahliye süresine veya mesafesine, aşırı yaya yoğunluğuna ve bundan tetikle- nen izdiham-ezilmeye neden olacaktır. Tahliye süresini kısalt- mak, yayaların sıkışmasını azaltmak ve güvenli, hızlı ve etkin bir yaya tahliyesi için yayaların yürüme yolları içinde, olası güvenlik tehlikelerini ortadan kaldırmanın dışında, makul ölçülerde hesaplanmış sağlamaya ihtiyaç vardır. Bu nedenle yaya yürüme yollarındaki acil durum çıkışlarının genişlikleri- YANGIN / MAKALE